De Nederlandse regering heeft een historisch besluit genomen. Binnen twaalf jaar moet er een einde komen aan de gaswinning in het Groningenveld. De inwoners van het gebied zijn voorzichtig optimistisch. Maar iedereen beseft ook dat er nog veel moet gebeuren voor het echt zo ver is.
De Nederlandse regering heeft ingestemd met een voorstel van minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat om de gaswinning in het zogenaamde Groningenveld geleidelijk af te bouwen en op termijn volledig te beëindigen. De gaswinning in de noordelijke provincies stond al jaren ter discussie vanwege de vele aardbevingen in het gebied – meer dan duizend sinds 1986. De aardbevingen richtten niet alleen veel schade aan huizen en gebouwen aan, maar leidden onder de inwoners van de streek ook tot ernstige lichamelijke en psychische klachten. Op 8 januari vond er in Loppersum een aardbeving van 3,4 op de schaal van Richter plaats – de zwaarste in ruim vijf jaar. Daarna kwam het gesprek over het verminderen van de gaswinning in een stroomversnelling. Nu heeft de regering besloten dat de gaskraan in het Groningenveld vóór 2030 helemaal dicht moet. De veiligheid en de veiligheidsbeleving van de bewoners staan volgens minister Wiebes voorop.
De Groningers zijn blij-verrast door het besluit van de regering. Niemand had verwacht dat het zó snel zou gaan. Natuurlijk kan er de komende jaren nog van alles gebeuren. Het geleidelijk verminderen van de gaswinning kan bijvoorbeeld tot nieuwe aardbevingen leiden. En nadat hun klachten jarenlang door de regering zijn genegeerd, hebben veel Groningers hun vertrouwen in “Den Haag” verloren. Maar over het algemeen overheerst toch de hoop.
Voor de overheid betekent het vooruitzicht dat er definitief een einde aan de gaswinning komt onder meer dat de noodzaak om allerlei bouwwerken in het gebied met balken en extra dikke muren te verstevigen opnieuw bekeken kan worden. Natuurlijk, wanneer er direct instortingsgevaar dreigt, moet een gebouw óf afgebroken óf versterkt worden. En de bestaande schade aan huizen en bedrijfspanden moet vergoed en hersteld. Maar eindeloos doorgaan met gaswinnen terwijl er tegelijk continu gerepareerd en gestut moet worden, was volgens de regering “geen houdbare situatie”. Dat kwam ook het “aangezicht” van de provincie, die juist trots is op zijn prachtige historische boerderijen, niet ten goede.
Boerderij Groningen
Het beëindigen van de gaswinning brengt echter ook nieuwe uitdagingen met zich mee. In de eerste plaats voor de regio. Werkgeversorganisatie VNO-NCW heeft uitgerekend dat zo’n 20 duizend arbeidsplaatsen in de noordelijke provincies direct of indirect afhankelijk zijn van de gaswinning. De regering heeft toegezegd dat er extra geld beschikbaar komt om dit soort klappen op te vangen. Het is afwachten of dit genoeg zal zijn. Volgens VNO-NCW gaat het al gauw om tien miljard euro.
Maar niet alleen de noordelijke provincies worden door het beëindigen van de gaswinning in Groningen geraakt. Heel Nederland is afhankelijk van het zogenaamde “Groningengas”. Dat gas heeft namelijk een andere samenstelling dan aardgas uit andere landen. De meeste installaties in Nederland zijn ingesteld op dat laagcalorische Groningengas. Daardoor kunnen ze niet zomaar worden aangesloten op buitenlands gas, dat hoogcalorisch is. In het Groningse Zuidbroek wordt daarom voor 500 miljoen euro een nieuwe stikstofinstallatie gebouwd waarmee hoogcalorisch gas omgezet wordt in laagcalorisch gas. Daarnaast zullen er heel wat aanpassingen gedaan moeten worden. Alle industriële grootverbruikers – 170 bedrijven in totaal – moeten uiterlijk in 2022 overgestapt zijn op hoogcalorisch gas of andere, duurzame bronnen. Ook particulieren zullen ermee te maken krijgen. Vanaf 2019 worden er geen nieuwbouwwoningen meer gebouwd die aangesloten zijn op aardgas. En bestaande huizen moeten de komende jaren worden omgebouwd: de ouderwetse verwarmingsketel, gaskookplaten en gasovens eruit, en elektrische toestellen erin.
Wat wel een beetje raar is, is dat vrijwel tegelijk met het nieuws over het sluiten van het Groningenveld óók bekend werd dat de Nederlandse Aardoliemaatschappij, die verantwoordelijk is voor de gaswinning in Groningen, plannen heeft om te beginnen met gaswinning bij Pieterzijl, 20 kilometer verderop. Daarbij zal mogelijk gebruik gemaakt worden van de omstreden fracking-methode. Het is de bedoeling om het gasveld binnen zeven jaar helemaal leeg te halen, dus nog vóór de gaswinning in Groningen tot een einde komt. Verschillende gemeenten en provincies hebben al bezwaar aangetekend, waarbij ze niet alleen wijzen op het gevaar van nieuwe aardbevingen, maar ook op de risico’s van fracking. Verwacht wordt dat minister Wiebes in de eerste helft van mei een besluit neemt over dit nieuwe plan.
Lees ook:
Buro: IGAardbeving: Goed nieuws voor Groningen, Nederland moet van het gas
