Murat Isik wint Libris Literatuur Prijs 2018

  • 0

Murat Isik tijdens de boekenbeurs in Göteborg, 2014 (Foto: Arild Vågen [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons)

Tijdens het traditionele galadiner in het Amstel Hotel in Amsterdam werd de Turks-Nederlandse schrijver Murat Isik met zijn roman Wees onzichtbaar maandagavond uitgeroepen tot winnaar van de 25e Libris Literatuur Prijs. Aan deze prijs is een geldbedrag van € 50.000,- verbonden.

“De jury kiest voor een roman waarin de hoofdpersoon van kwetsbaarheid naar kracht gaat”, aldus juryvoorzitter Abdelkader Benali toen hij het winnende boek bekendmaakte. “Waarin elke pagina boeit en we een nieuwe wereld ontdekken die lang nadat we dit reusachtige boek hebben dichtgeslagen, in ons natrilt.”

In haar rapport verklaarde de jury dat Wees onzichtbaar “is geschreven in een directe, meeslepende stijl, in ruim honderd anekdotische, scherp gefocuste hoofdstukken, rijk aan krachtige details en treffende observaties. Isik Murat trekt je vanaf de eerste bladzijde met de vanzelfsprekende autoriteit van de geboren schrijver het verhaal binnen en toont de lezer een wereld die bekend is uit krantenartikelen en sociale studies, maar nog te weinig uit romans. Het boek vertelt op elegante en lichtvoetige wijze een belangrijk en ernstig verhaal.”

Opgedragen aan de Bijlmer

In Wees onzichtbaar vertelt Murat Isik (1977) het coming-of-age-verhaal van Metin, die op vijfjarige leeftijd naar Nederland komt en die in de jaren tachtig en negentig opgroeit in het Amsterdamse stadsdeel de Bijlmer. “In zeer toegankelijk genoteerde verhalen wordt een beeld geschilderd van zijn kennismaking met Nederland, het schoolleven, zijn eerste seksuele ervaringen en het (over-) leven in de verloederende Bijlmer”, schreef Erik van den Bergh eerder op Voertaal. “Het is een wereld waar geweld, drugs en inbraken het dagelijks leven steeds meer beheersen.” In zijn jeugd beweegt Metin zich op het breukvlak van twee culturen: de Nederlandse cultuur van school en straat, waar “Turk” een scheldwoord is, en het leven van een Turks gezin thuis. Geleidelijk leert hij zijn eigen weg vinden. “Wees onzichtbaar”, aldus Van den Bergh, “straalt kracht uit en beschrijft hoe moeizame sociale omstandigheden niet per definitie tot slachtofferschap hoeven te leiden.”

  • Lees hier de recensie van Wees onzichtbaar op Voertaal door Erik van den Bergh.

In zijn dankwoord, dat rechtstreeks werd uitgezonden in het tv-programma Nieuwsuur, droeg Murat Isik zijn prijs op aan de Bijlmer: “De wijk van mijn kinderjaren. Nu eens kleurrijk en warm, dan weer grijs en kil. Een belangrijk personage in mijn roman en de plek waar ik in mijn dromen nog altijd ben.”

In een korte reactie na afloop vertelde Isik dat hij met zijn roman had willen laten zien dat de Bijlmer niet altijd een getto is geweest. De wijk werd in de jaren zestig opgezet als een van de meest vooruitstrevende stedelijke ontwikkelingen ter wereld. Ruim en met veel groen, er waren wachtlijsten om erin te komen! Door allerlei oorzaken raakte de wijk later verpauperd. Maar inmiddels is de stadsvernieuwing met kracht ter hand genomen en is er veel verbeterd.

Romans die verborgen werelden blootleggen

De Libris Literatuur Prijs is gemodelleerd naar het voorbeeld van de Booker Prize. In totaal kreeg de jury 227 boeken van Nederlandse en Vlaamse auteurs voorgelegd. Op zaterdag 5 mei werd de shortlist van de laatste zes titels bekendgemaakt. Naast Wees onzichtbaar van Murat Isik waren de andere genomineerde titels De pelikaan van Martin Michael Driessen, En we noemen hem van Marjolijn van Heemstra, Peachez, een romance van Ilja Leonard Pfeiffer, Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken van Arjen van Veelen en De heilige Rita van Tommy Wieringa.

Uit de argumentatie voor de samenstelling van deze shortlist bleek al dat de jury op zoek was naar boeken die de thematiek van de Nederlandse literatuur verbreden: “De schrijvers van dit jaar interesseren zich minder voor wie al gezien wordt. Het is ze om die anderen te doen. Om wat zich aan het zicht onttrekt. Zich niet makkelijk prijsgeeft. Wegkruipt en over het hoofd gezien wordt. In de ogen van de jury leverde deze benadering spannende romans op die dwars tegen de vermaledijde Zeitgeist ingaan en daarmee ook de spannendste romans. De auteurs willen het monster van de geschiedenis recht in de bek kijken. Lezen we over deze stumperds, onaangepasten, marginalen, verdoolden, grensgangers, dromers en viezeriken in de media, dan nemen we dat ter kennisgeving aan. Maar wanneer het taalgebruik virtuoos is, dan worden we meegesleept in de diepste krochten van mensen die leven en lijden. In deze romans wil je juist meer over hen weten; ze zijn interessant, fascinerend. En verontrustend. Ecce homo.”

Buro: IG
  • 0
Verified by MonsterInsights
Top