Het had een van de hoogtepunten van Kris Van Dijck’s politieke loopbaan moeten worden, maar het werd een desastreuze anti-climax.

Als net verkozen Voorzitter van het Vlaams Parlement kreeg hij de eer om op de officiële viering van de Vlaamse feestdag (11 juli) in het Brusselse stadhuis de binnen- en buitenlandse beau monde toe te spreken. 

Maar enkele schandalen zorgden er echter voor dat die dag een zelden gezien fiasco werd. Het relaas van enkele bewogen momenten. 

Kris Van Dijck (Foto: YouTube)

De officiële viering van de Vlaamse feestdag in het Brussels Stadhuis is een jaarlijkse traditie. Tal van hoogwaardigheidsbekleders, leden van het diplomatieke corps, maar ook politici, waaronder zij die aan het hoofd staan van de federale regeringen en de andere deelstaatregeringen maken er hun opwachting.

Als “eerste burger van Vlaanderen” komt het de voorzitter van het Vlaams Parlement toe een rede te houden. Jarenlang was dit Jan Peumans, maar die besloot eerder al dat de leeftijd voor een welverdiend pensioen aangebroken was en stelde zich niet langer kandidaat voor de verkiezingen van juni dit jaar.

Bij de eerste zitting van de assemblee werd echter een nieuwe voorzitter verkozen, zij het tijdelijk tot wanneer een nieuwe regering aantreedt. Eens die een feit is komt er mogelijk iemand anders die de Voorzittershamer tot de volgende stembusslag mag bedienen. Ergens was het de droom van Kris Van Dijck om die tijdelijke eer die hem te beurt viel voor een langere termijn te bekleden.

Per slot van rekening heeft hij een mooie staat van dienst als parlementslid met een ervaring van bijna een kwarteeuw. Hij behoort tot de grootste Vlaamse Partij, de N-VA. Sinds 2007 is hij burgemeester van zijn gemeente Dessel waar hij a twee verkiezingen op rij een absolute meerderheid behaalde.

Hij was (is?) ook iemand die gerespecteerd werd over de partijgrenzen heen, geen onbelangrijke kwaliteit voor dit mandaat. Maar die droom werd op nauwelijks enkele dagen, sommigen zouden zeggen: enkele uren, genadeloos aan diggelen geslagen. Hier gaan we voor een House of Cards op zijn Vlaams.

Eerste bedrijf

Vorige week donderdag had dus het hoogtepunt van zijn politieke carrière kunnen worden. Maar enkele dagen ervoor werd duidelijk dat het gebeuren onder de donderwolken van een recent incident zou plaatsvinden. Ergens in de nacht van 1 op 2 juni, zo raakte bekend, werd hij betrapt toen hij dronken achter het stuurt zat. Hij botste met zijn SUV, een Audi Q5 voor de liefhebbers, tegen een geparkeerde aanhangwagen, de politie werd erbij gehaald en het verdict was onherroepelijk: hij reed onder invloed.

Wat volgde was een aaneenschakeling van communicatiefouten. Eerst beweerde hij dat het om “slechts één pintje te veel ging”, een verhaal dat vrij snel onderuit werd gehaald toen meegedeeld werd dat hij 1,8 promille alcohol in het bloed had. Ter vergelijking: de wettelijk toegestane limiet in België bedraagt 0,5 promille in België, afhankelijk van diverse factoren goed voor niet meer dan zo’n 2 à 3 glazen bier of wijn.

Wat smalend kon men op sociale media lezen dat dat “pintje te veel” eerder een “flesje et veel” was. Maar hij bleef onhandig spartelen: hij zou een dieet volgen waardoor hij gevoelige reageerden op alcohol, had er een zware werkdag opzitten, kwam van een vergadering, etc. Tot een filmpje opdook waarin hij in een lokale kroeg enthousiast “I dit it my way” van Frank Sinatra zong.

Er was slechts één manier om zijn vel te redden: door het stof gaan. Hij sloeg een grote mea culpa en tussen de verontschuldigen door liet hij weten zijn maandsalaris als voorzitter aan een fonds voor verkeersslachtoffers te zullen schenken. Ook ging hij praten met mensen van het terrein die zich met deze problematiek inlieten.

Zijn spijt leek terecht, maar het belangrijkste was dat hij het vertrouwen van zijn partij bleef genieten. Er volgen een stevige tik op de vingers, ook openbaar, maar hij mocht aanblijven. Het incident bleef hoe dan ook een niet weg te denken dissonante noot, maar de bladzijde leek omgeslagen. Wist hij veel die ochtend van 11 juli dat het tumult van de voorbije dagen slechts het begin van zijn lijdensweg was.

Climax

De viering begon zoals gepland. Welkomstwoord, muzikale omlijsting, een korte toespraak van de Burgemeester van Brussel, waarna de Vlaams Parlementsvoorzitter het spreekgestoelte mocht bestijgen. Nogmaals excuseerde hij zich voor zijn gedrag. “De klok terugdraaien kan ik niet, maar mijn verdere politieke activiteiten zullen hierop afgestemd worden”, verklaarde hij. Over smaken en voorkeuren kan men discussiëren, maar over het algemeen werd zijn toespraak erg gesmaakt door de honderden aanwezigen. Alleen werd er na afloop met geen woord meer over gerept.

Misschien was het hem opgevallen, maar precies toen hij halverwege zijn verhaal zat begonnen wel erg veel mensen naar hun smartphone te turen. Zeker in de bijzaal waar de pers samen zat steeg de animositeit in een ijltempo. Zo net maakte het weekblad P-Magazine immers bekend dat Kris Van Dijck betrokken was in een zaak van fraude met een escort girl.

De afdruk van enkele mails moesten het verhaal kracht bijzetten. Voor de aanwezige communicatieverantwoordelijke van N-VA was het alle hens aan dek. Na de toespraak volgde het zingen van het volkslied, maar op de aansluitende receptie op de binnenplaats van het Gotische stadhuis kwam Van Dijck nooit opdagen.

Bliksemsnel werd hij uit de zaal verwijderd, net als zijn aanwezige echtgenote en enkele nauwe familieleden. De pers holde er nog achter, maar de vogel was gaan vliegen.

Vernederend debacle

Hoeft het gezegd dat de “zaak Van Dijck” hét gespreksonderwerp bij uitstek was tijdens het degusteren van Champagne en hapjes? En plots dacht men ook weer aan een afpersingszaak van een escort waar de krant Het Laatste Nieuws het enkele weken eerder over had.

Toen werd melding gemaakt van een Burgemeester en Vlaams Parlementslid als klant van de bewuste dame, maar namen noemen deed men niet. Uit respect voor de privacy, maar ook omdat de identiteit van de “klant” irrelevant was voor de zaak in kwestie.

De escort was immers het slachtoffer, trok naar het gerecht, waarna er effectieve straffen werden uitgesproken voor zij die zich aan de malafide praktijken bezondigd hadden. Op 12 juli bekende de krant dat het toen over Kris Van Dijck ging. Informatie die gezien de nieuwe omstandigheden nu wel bevestigd mocht worden, aldus de hoofdredacteur.

Historische editie

Kris Van Dijck verliet niet enkel het stadhuis, lang duurde het niet voor hij ook zijn Voorzittersfunctie ter beschikking stelde. Waar hij na het nachtelijke ongeval nog de dans kon ontspringen, was er nu geen uitweg meer mogelijk.

Onmogelijk om nog verder te functioneren, heet dat dan in het jargon. Maar tegelijkertijd klonk hij ook strijdlustig. Dat dit dossier net nu naar buiten werd gebracht is geen toeval, dachten velen. En ongeacht de zwaarwichtigheid van de feiten was de timing ook niet netjes. Kris Van Dijck liet trouwens verstaan klacht te zullen indienen tegen het blad.

Vele vragen blijven open staan? Was het bezoek aan die escort het probleem? Dit zou gebeurd zijn voor zijn huwelijk met zijn huidige echtgenote. Deze laatste beweerde trouwens volledig op de hoogte te zijn geweest.

Dat hij zich eventueel bezondigde aan frauduleuze praktijken of vormen van dienstbetoon is een andere punt. Dienstbetoon is wellicht iets eigen aan de Belgische politiek. Het is een globale benaming die men geeft aan stappen die politici zetten om burgers te helpen met bepaalde dossiers of om de soms trage administratieve molen wat sneller te doen malen. Voor zover de grenzen van de wettelijkheid gerespecteerd worden is dit toegestaan; er bestaat een deontologische code voor.

Maar goed, net zoals de spreekwoordelijke schoenmaker blijven we bij onze leest. Wat volgt is spek voor de bek van het gerecht. Alleen, zoals een collega-politicus het van een andere partij zei: “Zo’n vernedering wens je niemand toe, zelfs niet je ergste vijand.” Door net deze  afgang van de onfortuinlijke parlementsvoorzitter zal de editie 2019 van de 11-juli viering op een pijnlijke manier in de annalen van de geschiedenis opgenomen worden.