In die literator Yves T’Sjoen se pasverskene versameling essays Breyvier skryf hy oor fasette van die kunstenaarskap en intellektuele bydraes van Breyten Breytenbach, van Antjie Krog, en oor albei se nuanserende, onthutsende en oopmakende verkenning van menswees, die sentrale rol van tale, vertaling, vertaalbaarheid en die buitewyke van dit wat sêbaar is. In hierdie gesprek oor Breyvier, die tweede in ’n tweeluik, beantwoord T’Sjoen Willem de Vries se vrae oor die bundel, die rol van meertaligheid by albei digters en dié van die tydsgees.

In die literator Yves T’Sjoen se pasverskene essayboek Breyvier kry die leser tematies versamelde aantekeninge en bondige bespiegelings, asook aanvoorwerk vir verdere ontginning, in ’n ryklik gedokumenteerde ondersoek na Breyten Breytenbach en andere wie se invloed oor lande en dissiplines heen strek. In hierdie eerste deel van ’n gesprek oor Breyvier beantwoord T’Sjoen Willem de Vries se vrae oor hierdie versameling beskouings en navorsing waarin ook die literêre bande en verkeer tussen Nederland, Vlaandere en Suid-Afrika aan bod kom.

Die eerste geleentheid van Samespraak 2023 vind plaas op Woensdag, 22 Maart (omstreeks 14:00).

"Nederlandse literatuur in Kaaps/Afrikaans: Een vertaalproject dat thans wordt ondernomen bij UWK op instigatie van Antjie Krog en Marni Bonthuys laat het beste verhopen. De bloemlezing met vertalingen van werk van hedendaagse vrouwelijke auteurs in de Lage Landen en in Zuid-Afrika, vertalingen uit het Nederlands in Kaaps/Afrikaans door studenten onder de leiding van Marni Bonthuys en Valda Jansen, zal in totaal dertig gedichten bevatten: van Simone Atangana Bekono, Radna Fabias en Babs Gons."

"De Britse uitgeverij Puffin gaf onlangs toe aan drukkingsgroepen en greep in de teksten van kinderboekenschrijver Roald Dahl in. ... Wellicht spelen mercantiele overwegingen een rol in het Dahl-dispuut en is de moraliserende verontwaardiging over wat wordt beschouwd als politiek incorrect taalgebruik een drogreden. Al moeten we hierover niet lichtzinnig doen. Nederlandse en Franse uitgevers van Dahl haastten zich de voorbije week dan weer om duidelijk te maken dat de vertalingen in ieder geval niét wordt aangepast." – Yves T'Sjoen

"Een klein maar explosief boekje. Schrijfster Mira Feticu biedt een kijkje achter de schermen van een openbare bibliotheek. Daar is soms veel mis. Onkunde. Ongewenste intimiteiten. En het vernietigen van, landelijk, twee miljoen boeken per jaar. Zo anders dan wat een bibliotheek kan en moet zijn."  

Die SAVN, SASNEV, en die Taalunie nooi u hartlik uit na die eerste Alfred Schaffer-erelesing.

"De bevruchtende mediale interactie tussen Krogs lyriek en (reproducties van) beeldend werk van De Bruyckere is bijzonder suggestief en betekenisrijk. De dichtbundel Plunder, waarin overigens geen afbeeldingen van of verwijzingen naar De Bruyckeres kunstinstallaties en grafisch werk zijn opgenomen, is in feite ontstaan in een samenspel, of beter een dialoog, met werk van De Bruyckere. De dichterlijke compositie heeft vanuit tekstgenetisch oogpunt dus een overweldigend visuele dimensie die voor Zuid-Afrikaanse, Engelstalige en Nederlandstalige lezers buiten beeld blijft."

"Hy glo dat diegene wat bereid is om vir minder as die minimumloon te werk, toegelaat moet word om dit te doen. Volgens hom sal hulle dan ten minste kos op die tafel en ’n voet in die arbeidsmark hê en vandaar opwaarts kan beweeg pleks daarvan om heeltemal werkloos te wees."

"Ik verheug me heel erg op de schrijvers die ik daar ga ontmoeten."

"Ik ben bezig aan een ambitieus boekproject – een geschiedenis van België als migratieland, die uitlegt hoe migratie de Belgische samenleving veranderd heeft, op alle mogelijke niveau’s: economisch, sociaal, cultureel, demografisch, politiek. ... Het is altijd de bedoeling geweest om het verhaal te vertellen tot vandaag, dus werk ik nu aan de Belgische migratiegeschiedenis van 1978 tot nu." – Tom Naegels.

"'Sy het gesterf met haar lewenswerk voltooi', schreef haar dochter na het overlijden van Simone Garcia Marques. Hoe staat het met de literaire nalatenschap van Simones moeder, Ingrid Jonker? Aad Meinderts, directeur van het Literatuurmuseum in Den Haag, geeft openheid van zaken."

Hans Ester is die ontvanger van die Prestasieprys van die Van Ewijck-Stigting vir 2023. Hy het met Willem de Vries gesels oor die literêre landskap tussen Nederland en Suid-Afrika, en oor skrywers en kulturele uitwisseling wat oor dekades heen strek.

In 2023 viert het Zuid-Afrikahuis een feestelijk jubileum: "100 jaar aan de Keizersgracht". We zijn dan ook verheugd om in de eerste Boeken uit het Huis van het nieuwe seizoen niemand minder dan Antjie Krog te mogen verwelkomen. Terecht typeerde Remco Campert haar ooit als "Nobelprijswaardig".

Is gesproke-woord-digkuns slegs maatskaplik en sosiopolities van aard? Karin Benjamin het by die jaarlikse Tuin van Digters (Oktober 2022) met die Nederlandse digter Babs Gons gesels oor haar werk, die aard van kontemporêre gesproke-woord-digkuns, en mondelinge geskiedenisse/tradisies. Babs het ook saam met die Suid-Afrikaanse kunstenaars Frazer Barry en Deniel Barry opgetree.

"Kunt u Froukje Santing helpen met haar onderzoek naar de export van Friese runderen naar Zuid-Afrika in de periode 1905–1915?"

"Ik moet eraan denken bij het lezen van Arie Pos’ biografische schets over de 'bildungsjaren' van Gerrit Komrij: De wording van Gerrit Komrij. Het boek behandelt de studententijd van Gerrit in Amsterdam. Hij stopt op 11 februari 1965 zijn studie Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam."

"De pervertering en uiteindelijk toe-eigening van masculiene beelden, inclusief mannelijk machtsdenken, bezorgt Krog in de Afrikaanse letteren van de afgelopen decennium – zolang een privilege van het patriarchaat in Afrikaans – monumentale status."

"Naar aanleiding van een bijdrage in de reeks 'Breytenbach-notities', over hiërarchie en dominantie én over paradigmaverschuivingen in een literair landschap, leg ik collega Alwyn Roux bespiegelingen voor. Thema’s komen aan bod zoals canoniseringsprocessen, de literaire canon als cultureel-identiteitsvormende en dus als ideologische construct."

"Verder preciseert Breytenbach in de tekst van zijn Pessoa-lezing 'further characteristics of a Middle World resident', eigenschappen die perfect aansluiten bij de omschrijving van de 'un-citizen' die we bij Turner vinden. Het is de wereld van misdeelden en misvormden, dwazen en buitenstaanders, degenen die geen sociale rang of stand hebben. Die 'tussen-in'-positie maakt het voor deze subjecten makkelijker om 'out of the box' te denken, zich niets gelegen te laten liggen aan conventies en systemisch denken."