Terwijl grote delen van de Zuid-Afrikaanse Westkaap kampen met ernstige droogte en de inwoners “Day Zero”, de dag waarop het drinkwater opraakt, bezorgd tegemoetzien, werd Nederland begin januari juist geconfronteerd met een teveel aan water.

Eerst zorgde een zware westerstorm op woensdag 3 januari vooral in het kustgebied voor hoge waterstanden. Daarom werd besloten de stormvloedkeringen te sluiten. Het was voor het eerst dat alle vijf de stormvloedkeringen tegelijk dicht waren. Sluiting wordt gewoonlijk zo lang mogelijk uitgesteld, omdat het grote gevolgen heeft voor de scheepvaart en de haven van Rotterdam. Volgens Rijkswaterstaat was sluiting van drie keringen onvermijdelijk vanwege het overstromingsgevaar. Bij twee andere werd ingegrepen vóór de kritieke grens bereikt was, omdat men wilde kijken hoe de keringen zich tijdens een storm zouden gedragen. Ook was het een goede gelegenheid om de teams die voor de sluiting van zo’n kering verantwoordelijk zijn, eens onder extreme weersomstandigheden te laten oefenen. De sluiting van de Maeslantkering bij Hoek van Holland trok veel belangstelling. Ook de onlangs aangetreden minister van Verkeer en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen, was aanwezig om het sluiten van de massieve deuren met eigen ogen te zien.

Een week later kregen ook de rivieren en meren in het binnenland te maken met hoge waterstanden. Op woensdag 10 januari bereikte de Rijn bij Lobith rond 5 uur ’s ochtends de hoogste waterstand: 14,64 m boven NAP. Normaal is dat in deze tijd van het jaar 12 m boven NAP. Ook het peil in de andere rivieren was hoog. En dat gold ook voor het Markermeer en het IJsselmeer. In het IJsselmeer stond het water zelfs zo’n 60 cm hoger dan normaal! Dergelijke hoge waterstanden komen gemiddeld eens in de vijf jaar voor.

• Kijk de video: Reeën waden door ondergelopen uiterwaarden Rijn bij Huissen

Maeslantkering (Foto: Youtube)

In de jaren negentig van de vorige eeuw zorgde hoogwater er nog meerdere keren voor dat het water van de grote rivieren buiten zijn oevers trad. In de overstromingsgebieden moesten toen duizenden mensen geëvacueerd worden. Maar tegenwoordig hoef je je bij dit soort waterstanden geen zorgen meer te maken. Dat is te danken aan maatregelen als Ruimte voor de Rivier, een ambitieus project op watermanagementproject waarbij op ruim dertig plaatsen in Nederland rivieren als de IJssel, de Waal, de Neder-Rijn en de Lek meer ruimte hebben gekregen. Met dit project, dat in schaal en grootsheid van visie niet onderdoet voor Nederlands beroemde Deltawerken, is in 2012 begonnen en inmiddels is het bijna voltooid. De afgelopen dagen kon bijvoorbeeld voor het eerst de nevengeul van de Waal bij Nijmegen gebruikt worden. Een bijzonder moment, nu blijkt dat al die ingrijpende veranderingen die de laatste jaren in het landschap zijn aangebracht, Nederland inderdaad veiliger hebben gemaakt.