Er heerst grote ongerustheid onder buitenlandse werknemers in Nederland. Staatssecretaris Menno Snel van Financiën heeft aangekondigd dat hij de zogenaamde “dertigprocentregeling” voor expats wil inperken. Dat zou betekenen dat duizenden expats er vanaf 2019 gemiddeld € 500,- tot € 1000,- per maand op achteruitgaan. 

Op dit moment hoeven buitenlandse werknemers tijdens de eerste acht tot tien jaar van hun verblijf in Nederland over dertig procent van hun jaarinkomen geen belasting te betalen. Dit omdat expats meebetalen aan collectieve pensioenregelingen en arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen die gewoonlijk pas ingaan als zij alweer zijn vertrokken. De regeling is met name bedoeld om buitenlandse werknemers met een specifieke deskundigheid aan te trekken en bij te dragen aan een gunstig vestigingsklimaat voor internationale bedrijven.

In de meeste landen om Nederland heen bestaat een vergelijkbare regeling, maar dan voor een periode van slechts vijf jaar. In het regeerakkoord dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in oktober 2017 hebben gesloten, staat dat de regeringspartijen voor Nederland ook naar een termijn van vijf jaar toe willen. Staatssecretaris Menno Snel van Financiën heeft hierover op 20 april een brief naar de Tweede Kamer gestuurd, die op 31 mei door de Kamer wordt besproken. Keurt het parlement het voorstel van de staatssecretaris goed, dan wordt de nieuwe regeling op 1 januari 2019 van kracht. De maatregel moet de regering jaarlijks 284 miljoen extra opleveren.

De inperking zal niet alleen worden toegepast op nieuwe expats, maar ook op expats die al een paar jaar in Nederland wonen. Vooral voor hen is de maatregel ongunstig, omdat ze vaak allerlei financiële verplichtingen zijn aangegaan in de verwachting dat ze acht tot tien jaar lang voordeel zouden hebben van de dertigprocentregeling. Ze hebben bijvoorbeeld een hoge hypotheek afgesloten en worden nu, wanneer de inperking van kracht wordt, gedwongen om hun huis te verkopen.

Over het algemeen hebben de expats in Nederland wel begrip voor het voornemen van de regering. Maar ze vinden dat de nieuwe regeling alleen zou moeten gelden voor expats die zich vanaf 2019 in Nederland vestigen. Voor expats die hier al enkele jaren wonen, zou er een overgangsregeling moeten komen. “Afspraak is afspraak”, vinden zij. Volgens de expat-website Dutch Review is het plan in strijd met de “algemene beginselen van behoorlijk bestuur”. Het vertrouwen van de expats in de Nederlandse regering is dan ook ernstig geschaad.

In heel Nederland maken minstens 60.000 expats gebruik van de dertigprocentregeling. Tweederde van hen woont in de regio Amsterdam, en de gemeente van Amsterdam krijgt dan ook veel vragen over de plannen van de regering te verwerken. Dat geldt ook voor een regio als Eindhoven, waar veel hi-tech-bedrijven gevestigd zijn die buitenlandse kenniswerkers aantrekken. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland alsook de VSNU, het samenwerkingsverband van Nederlandse universiteiten, hebben gewaarschuwd voor de negatieve gevolgen voor internationaal toptalent en voor het vestigingsklimaat voor internationale bedrijven. Werknemersorganisatie FNV, daarentegen, vindt dat het belastingvoordeel voor expats helemaal afgeschaft zou moeten worden, omdat het voor oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt zou zorgen. Afschaffing zou de schatkist 670 miljoen euro opleveren; een bedrag dat volgens de FNV beter in onderwijs en gezondheidszorg geïnvesteerd kan worden.

Sinds de brief van de staatssecretaris in april naar buiten kwam, hebben de expats zich verenigd in verschillende actiegroepen. Een petitie die op sociale media rondgaat, is inmiddels al 25.000 keer getekend. Ook is er een fondswervingscampagne gestart om het besluit van de regering, mócht het zo ver komen, desnoods voor de rechtbank aan te vechten.