Hoogleraren betogen tegen "afbraakbeleid" regering

  • 0

Terwijl maandag in de Pieterskerk in Leiden de officiële opening van het academische jaar plaatsvond in aanwezigheid van Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven, kwamen op het plein om de hoek academici uit het hele land bijeen voor “de Ware Opening”, een demonstratie tegen het beleid van diezelfde minister.

Het plein dat de organisatoren van protestgroep “WO in Actie” voor de demonstratie hadden uitgekozen, heet Het Gerecht. Eeuwenlang werden hier veroordeelde misdadigers terechtgesteld.

De naam is symbolisch, want volgens de toegestroomde hoogleraren – velen in toga en getooid met vierkante baret – is het beleid van de minister misdadig. Er wordt gesproken over “afbraakbeleid” en “verdeel- en heerspolitiek”.

Geld voor exacte studies bij andere vakken weggehaald 

Dat laatste heeft betrekking op een besluit dat de minister vlak voor het zomerreces nog even nam, om meer geld vrij te maken voor de vier technische universiteiten in Nederland, ten koste van brede universiteiten.

De overheid heeft jaren campagne gevoerd om scholieren na hun eindexamen voor een exacte studie te laten kiezen. “Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid”, luidde een bekende slogan bijvoorbeeld.

De inschatting dat technologie een steeds belangrijkere plaats in de samenleving zou krijgen, is sindsdien bewaarheid. Er is veel vraag naar goed opgeleide technici, en de technische universiteiten kunnen de toestroom van studenten nauwelijks aan.

Daarom adviseerde een commissie onder leiding van oud-staatssecretaris Martin van Rijn in mei om geld ván algemene universiteiten over te hevelen náár technische universiteiten.

Het advies van de commissie-Van Rijn, dat de minister dus vlak voor de zomer heeft overgenomen, betekent dat de alfa-, gamma- en medische wetenschappen vanaf 2022 miljoenen gaan verliezen.

..........

“Dat de bètavakken worden voorgetrokken ten koste van de alfa-, gamma- en medische wetenschappen, zou voor jaloezie binnen de academische wereld kunnen zorgen. Maar ook de exacte wetenschappers vinden de maatregel uiterst pijnlijk.”

..........

Volgens Aleid Truijens (De Volkskrant, 24 augustus 2019) zullen de faculteiten die moeten inleveren, landelijk “honderden banen” verliezen.

“De kwaliteit van onderzoek zal afnemen, en die van het onderwijs ook, dus de waarde van diploma’s. De bezuiniging zal in de hele samenleving pijnlijk voelbaar zijn. Vooral voor de geesteswetenschappen, waar de laatste jaren al met de botte bijl is gehakt – talenstudies zijn opgeheven, docenten moeten steeds meer lesgeven aan grotere groepen en doen minder onderzoek – zal dit bijna de nekslag zijn.”

Truijens – en veel anderen met haar – vermoeden dat het besluit van de minister voortvloeit uit de populistische opvatting dat met name de alfawetenschappen “niet nuttig” zouden zijn.

Die opvatting gaat voorbij aan bijvoorbeeld het belang van talenkennis voor de economie of de behoefte aan historische duiding of een ethische grondslag voor allerlei vraagstukken uit de technische sfeer, zoals de omgang met big data, klonen of het euthanasiebeleid.

Zonder de alfa- en gammawetenschappen zou de samenleving er een stuk armer aan toe zijn.

Breed gedragen protest

Dat de bètavakken worden voorgetrokken ten koste van de alfa-, gamma- en medische wetenschappen, zou voor jaloezie binnen de academische wereld kunnen zorgen. Maar ook de exacte wetenschappers vinden de maatregel uiterst pijnlijk.

“Bloedgeld”, noemen ze het geld dat door de herverdeling hun kant uit komt. Meer dan driehonderd bèta- en techniekwetenschappers ondertekenden een petitie tegen de herverdelingsmaatregel.

..........

“Andere universiteiten steunden het protest door de aanwezigheidsplicht voor studenten en docenten voor een dag te schrappen. Academici die niet naar Leiden konden komen, betuigden hun solidariteit door een rood vierkant op hun kleding te dragen.”

..........

Ongeveer duizend academici – hoogleraren, onderzoekers, docenten en studenten – kwamen maandag op “de Ware Opening” af.

De Universiteit van Amsterdam stuurde twee decanen naar Leiden, terwijl de universiteit zelf ook de opening van het academisch jaar vierde; een gelegenheid waarbij alle decanen gewoonlijk acte de présence geven.

Andere universiteiten steunden het protest door de aanwezigheidsplicht voor studenten en docenten voor een dag te schrappen. Academici die niet naar Leiden konden komen, betuigden hun solidariteit door een rood vierkant op hun kleding te dragen.

Volgens de protestgroep “WO in Actie”, die gesteund wordt door de vakbonden en studentenbond LSVb, moet er de komende tijd flink geïnvesteerd worden in universiteiten. Ook moet de overhevelingsmaatregel, die academici uit verschillende richtingen tegen elkaar uitspeelt, van tafel.

“WO in Actie” heeft maandag in Leiden het aftreden van minister Van Engelshoven geëist. “We hebben het vertrouwen in haar opgezegd, omdat ze niets oplost en alleen maar problemen creëert”, aldus een woordvoerder.

In haar toespraak in de Leidse Pieterskerk verdedigde Van Engelshoven de verschuiving van geld naar de bèta- en technische wetenschappen als een noodzakelijke “spoedreparatie”.

Ze gaf toe dat zo’n noodmaatregel “zelden fraai” is. Maar volgens de minister kan het uitbreiden van de capaciteit aan de bèta-opleidingen niet langer wachten.

Overigens suggereerde de minister in haar toespraak dat er op Prinsjesdag, de derde dinsdag van september, wanneer het kabinet zijn plannen voor het komende parlementaire jaar bekendmaakt, goed nieuws te verwachten valt.

“Weet dat het kabinet scherp op het netvlies heeft hoe cruciaal wetenschap is voor onze toekomst”, aldus de minister.

Buro: IG
  • 0
Verified by MonsterInsights
Top