De ING Bank komt terug op zijn voornemen om het inkomen van algemeen directeur Ralph Hamers met ruim 50 procent te verhogen tot meer dan 3 miljoen per jaar. In een verklaring geeft ING’s president-commissaris Jeroen van der Veer toe “dat we de publieke reactie in Nederland op deze duidelijk gevoelige kwestie hebben onderschat”.

Ralph Hamers

De bom barstte op donderdag 8 maart, toen Van der Veer Hamers’ beoogde loonsverhoging in het Financieel Dagblad aankondigde. Het plan moest alleen nog worden goedgekeurd op de aandeelhoudersvergadering in april. Volgens Van der Veer was de verhoging terecht omdat Hamers al jaren veel minder verdiende dan zijn collega’s bij andere grote Europese bedrijven. “Ralph Hamers is eredivisie maar hij werd Jupiler League betaald”, aldus Van der Veer met een verwijzing naar de Nederlandse voetbalcompetitie.

Voor de verhoging was een slimme constructie bedacht waarmee de bonusrestricties die in Nederland voor financiële instellingen gelden, werden omzeild. Die restricties zijn ingesteld om de “graaicultuur” – de cultuur van zelfverrijking door topbestuurders – in de bankensector vóór de kredietcrisis van 2008 aan banden te leggen.

Dat het juist ING was dat onder de beperkingen uit probeerde te komen, lag gevoelig. Toen de bank tijdens de kredietcrisis in de problemen kwam, besloot de Nederlandse regering bij te springen met een lening van tien miljard euro. Inmiddels is ING er weer helemaal bovenop. De staatslening is terugbetaald, de beurskoers is verdrievoudigd en de aandeelhouders krijgen een mooi dividend. Om de winst op te drijven heeft ING de afgelopen jaren echter tienduizenden werknemers ontslagen. Dit laatste maakte de voorgenomen loonsverhoging van de topman van het bedrijf des te pijnlijker.

Het plan wekte dan ook grote verontwaardiging. Duizenden Nederlanders hebben de afgelopen dagen hun ING-rekening opgezegd; velen zijn overgestapt naar duurzame banken als ASN of Triodos.

Ook de politiek reageerde afkeurend. Premier Mark Rutte typeerde ING als een “systeembank”: een bank die van vitaal belang is voor de Nederlandse economie. Van zo’n bank mag je verwachten dat hij prudent optreedt. Dat is waarschijnlijk ook wat minister van Financiën Wopke Hoekstra bedoelde toen hij zei dat ING “geen koekjesfabriek maar een financiële instelling” is.

Jesse Klaver, partijleider van GroenLinks, begon onmiddellijk een wetswijziging te ontwikkelen waarin vastgelegd zou worden dat salarisverhogingen van bestuurders van systeembanken goedgekeurd moeten worden door de minister van Financiën. Daarnaast moesten “sluiproutes”, zoals het aandelenpakket dat Hamers naast zijn salaris zou krijgen, worden afgesloten. Klaver hoopte de wetswijziging nog vóór de aandeelhoudersvergadering van ING in april door de Tweede en Eerste Kamer te loodsen.

Nu ING besloten heeft om het plan in te trekken, is de druk voorlopig van de ketel. Klaver heeft echter al laten weten dat hij voor de wetswijziging zal blijven vechten. Een groot deel van de politieke partijen is het ermee eens dat er strengere regelgeving moet komen. De Partij van de Arbeid noemt de voorgenomen loonsverhoging een “wereldvreemd voorstel” dat nooit gedaan had mogen worden.