De Amsterdamse dichter Joost Baars heeft met zijn debuutbundel Binnenplaats de 24e en laatste VSB Poëzieprijs gewonnen. Dit maakte de jury van de prijs op donderdag 26 januari tijdens een spannende uitreikingsavond in theater Diligentia in Den Haag bekend.
“Het is een hallucinante, mystieke bundel”, aldus de jury. “Het vraagt tijd om erin door te dringen maar bij elke herlezing groeien deze gedichten en trekken ze je mee in hun zoektocht naar of confrontaties met het transcendente.”
De jury, onder leiding van letterkundige en Vasalis-biograaf Maaike Meijer, was diep onder de indruk van de bundel van Baars. “Het is een debuut, maar van een dichter die een volstrekt eigen geluid heeft waar duidelijk al lang aan wordt gewerkt. Een ik spreekt tot een Jij, die tegelijkertijd de ander is en leegte; een meditatie over een stoel is tegelijkertijd essay en gebed; de ordening van de wereld wordt in verband gebracht met religie; er zijn poëzievertalingen waarvan elk woord met een pincet geplaatst lijkt; en de geopolitiek wordt besproken met overvliegende vogels. Deze intense en prachtige gedichten zijn niet minder dan theologische meditaties, zoektochten, of misschien wel openbaringen. Baars’ universum stoort zich niet aan de grenzen tussen populaire cultuur en filosofie. Zijn poëzie laat zien hoe religie de hele cultuur doordrenkt maar hij doorbreekt met zijn werk al die polarisaties die een geseculariseerde samenleving kenmerken waarin alles wat religieus was of is besmet is geraakt. De jury is ervan overtuigd dat dit een boek is dat over vele jaren nog gelezen gaat worden, en waarvan de gelukkige bezitters het steeds weer opnieuw uit de kast zullen pakken”, aldus de jury.
Nieuwe poëzieprijs op komst
Vanwege het hoge prijzengeld (€ 25.000,-) gold de VSB Poëzieprijs sinds 1992 als de belangrijkste prijs voor Nederlandstalige poëzie. Eerdere laureaten waren onder meer Hugo Claus, Leo Vroman, Gerrit Kouwenaar, Rutger Kopland, Ester Naomi Perquin en Ilja Leonard Pfeijffer. Door een aanpassing in het donatiebeleid van het VSBfonds dat de prijs financieel ondersteunde, dreigde de Nederlandstalige literatuur een belangrijke prijs te verliezen.
Tijdens de bijeenkomst in Den Haag maakte Bas Kwakman, directeur van Poetry International, echter bekend dat er een nieuwe prijs voor de beste Nederlandstalige poëziebundel komt. Deze nieuwe prijs wordt mogelijk gemaakt door het Elise Mathildefonds en het Van Beuningen / Peterich-fonds. De organisatie van de prijs blijft in handen van Poetry International.
“Deze Grote Poëzieprijs, en zie dat maar even als een werktitel, heeft een forse ambitie”, aldus Kwakman. “Net als de VSB Poëzieprijs wil zij de komende jaren de kennis van en het enthousiasme voor poëzie breed bevorderen. Prioriteiten daarbij zijn trajecten binnen het middelbaar onderwijs en de presentatie van de genomineerde bundels en dichters in Nederland en Vlaanderen. De ambitie reikt echter verder. Het streven is om de prijs uit te breiden met een publiekprijs en om te zorgen voor bijzondere aandacht voor Spoken Word.”
Poëzieweek
De uitreiking van de VSB Poëzieprijs vond plaats tijdens Gedichtendag, de eerste dag van de Poëzieweek in Nederland en Vlaanderen, die dit jaar wordt gehouden van 25 t/m 31 januari. De Poëzieweek is een campagne van het CPNB (Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek) die als doel heeft de aandacht voor poëzie te bevorderen. Zo krijgt iedereen die in deze periode bij de boekwinkel € 12,50 aan poëzie besteedt, het speciaal voor de Poëzieweek geschreven geschenkboekje Wat ons had kunnen zijn van de Vlaamse dichter en theatermaker Peter Verhelst cadeau. Aan het slot van de Poëzieweek, op woensdag 31 januari, zal de Awater Poëzieprijs worden uitgereikt aan Marije Langelaar voor haar bundel Vonkt. In heel Nederland en Vlaanderen vinden er voorleesavonden en andere activiteiten plaats. Klik hier voor een overzicht van alle activiteiten.
Even weg
Bedrijven worden aangemoedigd om tijdens de Poëzieweek bijvoorbeeld een gedicht op de koffieautomaat te plakken en om hun werknemers aan te moedigen de out-of-office reply aan te passen. Bijvoorbeeld met het gedicht “Afwezigheidsassistent(e)” van David Troch:
raak niet in paniek, sla geen alarm. en, er is geen misdaad in het spel, tot [de datum van mijn terugkeer] heeft het geen zin mij te zoeken, zodra ik weer tevoorschijn spring, in geval van grote nood neemt u contact met wat geluk slaat de bliksem |
-
Op de site van de Poëzieweek zijn nog veel meer leuke tips te vinden.