Die Kaapstadse minibustaxistaking het Maandag sy vyfde dag betree nadat samesprekings tussen die SA Nasionale Taxiraad (Santaco), die Stad Kaapstad en die Wes-Kaapse regering Sondag op ’n dooie punt uitgeloop het.
Wydverspreide openbare geweld wat verband hou met die staking is regoor die stad aangemeld. Minstens twee mense is Maandag doodgeskiet. Golden Arrow-busse en private en munisipale voertuie is verbrand.
Die adjunkkommissaris vir polisiëring, luitenant-generaal Tebello Mosikili, het operasies in en om Kaapstad gelei om maksimum ontplooiing en mobilisering van hulpbronne te verseker om dade van misdadigheid wat verband hou met die taxistaking te bekamp. Meer as 70 mense is sedert Maandagoggend in hegtenis geneem vir openbare geweld.
Deputy Commissioner for Policing, Lieutenant General Tebello Mosikili is leading operations in Cape Town to ensure maximum deployments and mobilisation of resources to combat acts of criminality related to the #TaxiStrike 72 people have been arrested for public violence since 6am pic.twitter.com/s7y9rbpLst
— Athlenda Mathe (@AthlendaM) August 7, 2023
Eyewitness News het berig polisievoertuie is in die Mfuleni-township in Kaapstad aangeval. ’n Maatskappyvoertuig is vroeër Maandagoggend glo ook in die township met petrol gebombardeer. Private voertuie is ook aangeval en is naby die Mfuleni-taxistaanplek beskadig.
[WATCH]
Police vans have been attacked in Mfuleni township in Cape Town. We understand a company vehicle was also petrol bombed in the township earlier this morning. Private vehicles also came under attack and were damaged near the Mfuleni taxi rank #TaxiStrike @NtuthuzeloNene pic.twitter.com/PiASz5H9BP
— EWN Reporter (@ewnreporter) August 7, 2023
Reisigers wat vanaf Kaapstad Internasionale Lughawe vertrek, is versoek om minstens vier uur voor internasionale vlugte en twee uur voor plaaslike vlugte op te daag.
Paaie wat na die lughawe lei, is sedert vroeg Maandagoggend erg geraak.
Die lughawe het operasioneel gebly ten spyte van personeelbeperkings as gevolg van die staking. Passasiers is gewaarsku om die huidige verkeerstoestande na te gaan en hul roete dienooreenkomstig te beplan.
Die DA sê die taxiprotesaksie het die potensiaal om die Moederstad se toerismesukses om te keer en groot skade te berokken.
Die VK het reeds ’n reiswaarskuwing uitgereik aan hul inwoners wat beplan om Kaapstad te besoek. Die waarskuwing waarsku toeriste oor die huidige taxigeweld en protesstaking en die potensiële gevaar vir besoekers se veiligheid. Aangesien die VK van die grootste toerismemarkte is, is hierdie waarskuwing veral kommerwekkend, sê die DA in ’n verklaring.
“Protesaksie wat onlangs deur taxi's gedemonstreer is, kan heel moontlik die aantal toeriste wat Kaapstad en die Wes-Kaap besoek, dramaties verminder. Dit het weer ’n negatiewe impak op die ekonomie van nie net die Stad Kaapstad en Wes-Kaap nie, maar ook op die res van Suid-Afrika. Ons ekonomie en sy herstel moet ons prioriteit bo dié van politiek wees.”
Ian Cameron van die burgerlike organisasie Action Society het op die sosialemediaplatform X (voorheen Twitter) gesê daar is iets polities dieper daaraan as net ’n taxistaking. Hy sê dit is ’n poging tot groterskaalse destabilisering.
Reports of a Law Enforcement member that has been hit in the face with a brick by rioters/terrorists part of the #TaxiStrike in Kraaifontein https://t.co/UKNvYhlzsm
— Ian Cameron (@IanCameron23) August 7, 2023
Cameron sê Kaapstad en omgewing brand al ’n paar dae lank en gewoonlik sou die minister van polisie hom na die misdaadtonele haas en meegevoel uitspreek met die slagoffers, maar ironies genoeg het Cele hierdie keer van die toneel gevlug. “Die geweld het uitgebreek byna presies nadat hy met taxibase ontmoet het, Toeval?” het Cameron op X gevra.
Cape Town /surrounds is burning & has been for a few days. Usually the minister of crime scenes & condolences would fly to the scene, but ironically he (Cele) has fled the scene this time. The violence erupted almost exactly after he met with taxi bosses. Coincidence? #TaxiStrike
— Ian Cameron (@IanCameron23) August 7, 2023
Die Wes-Kaap se premier, Alan Winde, het Maandag ’n spesiale provinsiale kabinetsvergadering gelei om terug te rapporteer oor die verskillende optredes wat sedert die begin van die staking in die Wes-Kaap aan die gang is.
Winde sê in ’n verklaring hy is kwaad dat inwoners as gevolg van die staking nie by hul gesinne of by die werk, skool, winkels, klinieke en ander kritieke terreine kon uitkom nie. “Baie regeringsdienste, insluitend gesondheid en maatskaplike ontwikkeling, moes fasiliteite sluit en is nie in staat om dienste wat dringend nodig is, aan ons gemeenskappe te verskaf nie. Ons skoolstelsel word ook geraak. Dit is nie aanvaarbaar nie.”
Hy het Santaco se veroordeling van die vlakke van geweld wat met die staking geassosieer word, verwelkom, maar sê hy bly diep bekommerd oor die lewensverlies en vernietiging van eiendom wat met die staking geassosieer is.
“Santaco se leierskap moet verseker dat die geweld wat met die staking geassosieer word, onmiddellik eindig. Ons neem ook kennis en ondersteun die interdik wat deur die Wes-Kaapse Hooggeregshof aan Golden Arrow Bus Services (GABS) teen Santaco en sy affiliasies toegestaan is. Die Wes-Kaapse regering volg ook regstappe, saam met die Stad Kaapstad, om die geweld te verbied.”
Die staking het 456 020 leerders en 17 449 personeellede verhinder om Maandag by die skool te kom, met die Kaapstadse metro-onderwysdistrikte wat die ergste geraak is, sê die provinsie se minister van openbare onderwys, David Maynier, in ’n verklaring.
“Dit is ’n aansienlike toename van die 287 000 leerders en 9 500 personeellede wat Vrydag afwesig was, en is ’n verwoestende verlies aan onderrig- en leertyd wat ons kinders eenvoudig nie kan bekostig nie.”
Altesaam 27 skole moes Maandag sluit, en ’n aantal ander skole het leerders toegelaat om vroeg te vertrek indien nodig.
