Nederland en Australië stellen Rusland aansprakelijk voor vliegramp MH17

  • 0

Nederland en Australië stellen Rusland formeel aansprakelijk voor betrokkenheid bij het neerhalen van de MH17 in 2014. Bij deze ramp kwamen alle 298 inzittenden van het vliegtuig om het leven; onder hen waren 196 Nederlanders.

Onderzoek op de rampplek van MH-17 door een Nederlandse politieagent, iemand van het Landelijk Team Forensische Opsporing en een Australische agent, via Wikimedia Commons

De MH17, een Boeing 777 van Malaysia Airlines die onderweg was van Amsterdam Schiphol naar Kuala Lumpur in Maleisië, werd op 17 juli 2014 neergehaald boven Oost-Oekraïne. In dit gebied woedde op dat moment al enkele maanden – vanaf de Oekraïense revolutie van februari 2014, gevolgd door de Russische annexatie van de Krim in maart 2014 – een grimmige strijd tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten. Deze strijd duurt nog steeds voort en heeft inmiddels al aan meer dan tienduizend mensen het leven gekost. Moskou houdt vol dat het zou gaan om een intern conflict, een burgeroorlog. Maar het is een publiek geheim dat Rusland al duizenden soldaten de grens over heeft gestuurd om de pro-Russische opstandelingen te helpen.

Vanwege het hoge aantal Nederlandse slachtoffers heeft Nederland vanaf het begin de leiding genomen bij het strafrechtelijk onderzoek naar de toedracht van de ramp met de MH17. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het Joint Investigation Team (JIT). Hierin werken het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie samen met de politie en justitiële autoriteiten van Australië, België, Maleisië en Oekraïne.

Vorige week donderdag maakte het JIT bekend dat de Buk-raket die gebruikt is om de MH17 neer te halen, vrijwel zeker afkomstig is van de 53e brigade van de Russische krijgsmacht, en afgeschoten werd vanaf een stuk landbouwgrond dat op dat moment in handen was van pro-Russische separatisten. Het JIT gaat ervan uit dat er onder de leden van de 53e brigade en de kring eromheen mensen zijn die op de hoogte waren van de inzet de Buk-raket of die hier zelf bij betrokken waren, en roept leden van het publiek op hun informatie met het onderzoeksteam te delen. 

Voor Nederland is de ramp met de MH17 een nationaal trauma. In een reactie op de bevindingen van het JIT sprak koning Willem-Alexander vorige week nog van een “open wond in de Nederlandse samenleving”. De gewapende strijd in het gebied waar de wrakstukken waren neergekomen, maakte het voor hulpverleners en forensisch onderzoekers in juli 2014 aanvankelijk onmogelijk de stoffelijke resten van de passagiers te bergen en de toedracht van de ramp te onderzoeken. Pas na een week konden de stoffelijke resten van zo’n tweehonderd slachtoffers in een trein met koelwagons uit het rampgebied worden overgebracht naar het relatief rustige Charkov. Vandaar werden ze met twee vrachtvliegtuigen van de Nederlandse en Australische luchtmacht die dagenlang onafgebroken heen en weer vlogen, naar Nederland vervoerd. Daar volgde de officiële ontvangst op vliegveld Eindhoven – eerst door de koning, later altijd met vertegenwoordigers van de Nederlandse regering erbij – en dan de telkens weer indrukwekkende processie van rouwauto’s – uit respect voor elk individu: één kist per lijkwagen – naar Hilversum, waar de identificatie van de slachtoffers zou plaatsvinden. 

Voor de Nederlandse regering kwamen de bevindingen van het JIT niet als verrassing. Om als land een ander land “aansprakelijk te stellen” is een zwaar politiek middel. Het besluit om dit te doen, werd dan ook al enkele maanden zorgvuldig voorbereid. Het stond eigenlijk al vast dat minister-president Mark Rutte eerder zou terugkomen van een handelsmissie naar India en dat minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken zijn deelname aan het staatsbezoek van de koning en de koningin aan Luxemburg zou afbreken, zodat ze beiden vrijdag de vergadering van de ministerraad over de uitkomst van het JIT-onderzoek konden bijwonen.

“Het neerhalen van vlucht MH17 heeft onherstelbaar leed teweeggebracht”, aldus minister Blok in een verklaring. “Het kabinet heeft altijd gezegd: de waarheid rond vlucht MH17 moet boven tafel en er moet gerechtigheid komen voor de slachtoffers en hun nabestaanden. Nederland heeft hiervoor de steun van de internationale gemeenschap. Op basis van de conclusies van het JIT staat nu voor Nederland en Australië vast dat Rusland verantwoordelijk is voor de inzet van de Buk-installatie waarmee vlucht MH17 is neergehaald. Het kabinet handelt hier nu naar door Rusland formeel aansprakelijk te stellen. […] Wij eisen dat Rusland zijn verantwoordelijkheid neemt en volledig meewerkt aan waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers van vlucht MH17 en hun nabestaanden.”

Zoals dat vanaf de eerste dagen na de ramp het geval is geweest, trekt Nederland ook nu weer gezamenlijk op met Australië. Dat land is met 27 slachtoffers ook zwaar getroffen door de vliegramp. De Europese Unie en de Verenigde Staten spraken vrijdag hun steun uit voor de beslissing van Nederland en Australië om Rusland formeel aansprakelijk te stellen. Om de druk op Rusland verder op te voeren, wil Nederland maandag tijdens de vergadering van Europese ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel verdere steun krijgen van de Europese Unie. Dinsdag wordt de kwestie besproken in de VN-Veiligheidsraad.

Rusland ontkent uiteraard enige betrokkenheid bij de levering van een buk-raketinstallatie aan de pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne. Als het dit níet zou doen, zou het moeten toegeven dat het al jaren een actieve rol speelt in dit “interne conflict”. 

Een juridische procedure tegen Rusland is lastig en kan jaren duren. Nederland hoopt dan ook met Rusland in gesprek te blijven. Meer economische sancties tegen Rusland lijken weinig zinvol. Er lopen al de nodige Europese sancties tegen het land, en voor Nederland is Rusland een belangrijke handelspartner. Daarbij is Nederland, nu de gaswinning in Groningen geleidelijk teruggeschroefd wordt, meer afhankelijk van het Russische gas.

Premier Rutte hoopt een beroep te kunnen doen op het eergevoel van de Russische president Vladimir Poetin. In 2001 waren het twee Nederlandse bedrijven die erin slaagden de gezonken Russische onderzeeër Koersk, met aan boord de stoffelijke overschotten van 118 opvarenden, in de Barentszzee te bergen. In zijn telefoongesprekken met Poetin na het neerhalen van de MH17 verwees Rutte ook al naar “de bijna heilige verplichting van een land om iedereen terug te halen”. Rutte hoopt dat de rol van Nederland bij de berging van de Koersk een precedent heeft gezet om ook aan de slachtoffers van de ramp met de MH17 en hun nabestaanden recht te laten geschieden.

 Lees ook op LitNet

MH17: Uiteindelijk zegeviert het leven

Ingrid Glorie
Seminare en essays

"En plotseling ontwikkelt zich een tocht van epische proporties."


MH17: 'n Blikkie Coke in Afrika

Bettina Wyngaard
Seminare en essays

"Ek weet nie of ’n skoenlapper wat in Kanada haar vlerke klap, ’n sikloon in Thailand veroorsaak nie. Wat ek wel weet, is dat ’n mortier geskiet in Oekraïne talle voorkombare sterftes in Afrika waarborg."


MH17: Nederland rouwt

Hendrik-Jan de Wit
NeerlandiNet

"De luchthaven Schiphol ligt bedolven onder de bloemen ..."

 

 

Buro: IG
  • 0
Verified by MonsterInsights
Top