Suid-Afrikaners kan nie Eskom se voorstel van ’n 40%-elektrisiteitsprysverhoging bekostig nie.
So het die Wes-Kaap se premier, Alan Winde, Maandag tydens ’n DA-betoging in Kaapstad gesê waar die Nasionale Energiereguleerder van Suid-Afrika (Nersa) se openbare verhoor plaasgevind het.
Nersa het sy openbare verhore in Kaapstad afgeskop voordat die verhore ook in ander provinsies van die land gehou sal word.
Eskom het by Nersa aansoek gedoen vir ’n 36%-elektrisiteitstariefverhoging vanaf April volgende jaar.
Die Stad Kaapstad het ook Eskom se voorgestelde prysverhoging teengestaan tydens die openbare verhore wat deur Nersa gehou word.
Eskom het gevra vir ’n verhoging van 36% in elektrisiteitstariewe vir die 2025-boekjaar. Dit sal gevolg word deur 12% vir die 2026/27-boekjaar en ’n verhoging van 9% vir 2027/2028.
Dit is ondanks die feit dat elektrisiteitspryse in Suid-Afrika die afgelope 14 jaar rofweg verdriedubbel het.
’n Afvaardiging onder leiding van die Stad Kaapstad se burgemeesterskomiteelid vir energie, Xanthea Limberg, het mondelinge en skriftelike voorleggings gedoen oor die nasionale kragvoorsiener se Meerjarige Prysbepaling (MYPD) 6 vir die tydperk van 2025/26 tot 2027/28.
Cape Town Day 1 - Public hearings on Eskom’s Sixth Multi-Year Price Determination (MYPD6) revenue application for the 2025/26, 2026/27 and 2027/28 financial years taking place from 18 November 2024.https://t.co/gh2qlQkCP7
— NERSA_ZA (@NERSA_ZA) November 18, 2024
Maandag se betoging is gelei deur die DA-burgemeester van Kaapstad, Geordin Hill-Lewis, die Wes-Kaapse premier. Alan Winde, en die DA se federale voorsitter, Ivan Meyer.
⚡️The Blue Machine is ready to deny Eskom’s 40% price hike at the NERSA Public Hearings held in Cape Town.
The protest will be led by DA Mayor of Cape Town, Geordin-Hill Lewis, Western Cape Premier Alan Winde and DA Federal Chairperson Dr. Ivan Meyer MPP.
Live stream the… pic.twitter.com/KyILEJQVVC
— DA Western Cape (@WesternCapeDA) November 18, 2024
Meyer sê elke DA-burgemeester regoor Suid-Afrika het ook die voorgestelde prysverhoging verwerp. Hy het Eskom se voorgestelde tariefverhoging as onbekostigbaar gekritiseer en gewaarsku dat dit Suid-Afrikaners sal belas met onmoontlike keuses tussen noodsaaklikhede soos water, kos en elektrisiteit.
Limberg het gewaarsku dat die goedkeuring van so ’n stewige verhoging belastingbetalers direk sal raak. “Dit is onbekostigbaar, onregverdig en ver verwyder van die finansiële realiteite wat huishoudings, besighede en die ekonomie in die gesig staar,” het Limberg gesê.
Al hoe meer munisipaliteite is reeds besig om hulle rug op Eskom te keer. Die Midvaal Munisipaliteit in Gauteng maak gereed om sy elektrisiteitsvoorsiening aan ’n private maatskappy uit te kontrakteer.
Volgens City Press wend die munisipaliteit hom tot die private sektor as deel van ’n poging om infrastruktuur te verbeter en ’n stabiele elektrisiteitstoevoer te verseker.
Reginald Hubbard van Midvaal se ingenieursdienste het aan die koerant gesê die langtermynkontrak en inkomstestroom sal die private vennoot in staat stel om finansiering te bekom om die instandhoudingsagterstand aan te pak terwyl die netwerk vir die res van die termyn bestuur en in stand gehou word.
Meyer het Maandag gewaarsku dat Eskom se verhoging sal veroorsaak dat besighede sal sluit, inflasie opgejaag sal word en lewenskoste sal eskaleer. Eskom se verbysterende 1 700% styging in tariewe oor drie dekades is volgens Meyer niks anders as ’n “korrupsiebelasting” nie.
Winde sê Eskom se aangevraagde verhoging van 40% sal Suid-Afrikaners dieper in finansiële skuld dompel.
🚨 South Africans cannot afford Eskom's 40% electricity price hike proposal! Western Cape Premier Alan Winde and the DA are protesting outside the NERSA public hearings.
Make your voice heard too and reject this at https://t.co/L4urNZIv5g#StopElectricityHikes #StopPowerGrab pic.twitter.com/88EJ7LLimV
— Democratic Alliance (@Our_DA) November 18, 2024
Nersa het verlede week aangekondig dat die energiereguleerder op 5 November 2024 die publikasie van ’n konsultasiedokument en tydlyne goedgekeur het vir die verwerking van Eskom se kleinhandeltariefplan- (RTP-) aansoek.
Eskom poog om elektrisiteitskoste met 44% vir munisipaliteite en 36% vir direkte klante in 2025 te verhoog. Dit nadat die kragvoorsiener ’n netto verlies van R26,9 miljard gely het vir die boekjaar wat in Maart verlede jaar geëindig het.
Nersa het in ’n verklaring bevestig dat hy Eskom se sesjaarinkomste-aansoek op 16 Augustus ontvang het en dat dit verwerk sal word na aanleiding van alle wetlik vereiste prosedures, insluitend kommentaar van belanghebbendes en openbare konsultasie.
Eskom het op 18 September 2024 sy RTP-aansoek ingedien waarin versoek word dat die energiereguleerder veranderinge aan die struktuur van die skedule vir standaardpryse vir Eskomtariewe goedkeur vir implementering in die 2025/26-boekjaar. Die voorgestelde veranderinge is gebaseer op Eskom se koste-tot-diens-studie vir die 2024/25-boekjaar.
