Afrikaans word nou ook by skole as onderrigtaal geteiken omdat nuwe voorgestelde wetgewing dit moeiliker gaan maak om voorkeur te gee aan leerders wat kies om in hul moedertaal onderrig te word.
So sê die vakbond Solidariteit in hulle kommentaar op die konseptoelatingsbeleid vir openbare skole.
Die voortbestaan van skole wat slegs een taal as onderrigmedium aanbied, word volgens Solidariteit bedreig indien die konseptoelatingsbeleid deurgevoer word.
Solidariteit voer in ’n verklaring aan dat die staat deur hierdie wysigings aan die toelatingsbeleid poog om sy greep op veral Afrikaanse skole te versterk deur die verantwoordelikheid van die beheerliggaam te verminder en sy eie ideologie deur middel van beleide af te dwing. Solidariteit het hom ook sterk daarteen uitgespreek dat skole voortaan hul toelatingsbeleid aan die Departement van Basiese Onderwys moet voorhou vir goedkeuring.
Volgens Solidariteit misken die voorgestelde wysigings skoolleerders se reg om onderrig in die taal van hul keuse te ontvang omdat taal nie meer as toelatingsvereiste deur skole in ag geneem mag word nie.
Van die wysigings wat veral deur Solidariteit gekritiseer word, is die weglating van voldoende dokumentasie met die aansoek om toelating. Hulle sê dit sal daartoe bydra dat leerders in werklikheid aangemoedig word om by skole aansoek te doen waar hulle nie die onderrigtaal verstaan nie.
VERKLARING
“Dit wil voorkom of die doel van hierdie wysigings is om dit vir skole wat enkelmedium onderrig aanbied, soos Afrikaanse skole, moeiliker te maak om voorkeur te gee aan leerders wat kies om in hul moedertaal onderrig te kan ontvang." @johnellVV https://t.co/JACPNWvIz9— Solidariteit (@solidariteit) March 16, 2021
“Dit wil voorkom of die doel van hierdie wysigings is om dit vir skole wat enkelmediumonderrig aanbied, soos Afrikaanse skole, moeiliker te maak om voorkeur te gee aan leerders wat kies om in hul moedertaal onderrig te kan ontvang. Op hierdie wyse kan die staat die taaldemografie van die skool kaap en hom dan dwing om sy taalbeleid aan te pas. Hy neem dus net die leerder vir wie hy nog nie ten opsigte van moedertaalonderrig gesorg het nie, in ag, maar steur hom nie aan die leerder wat hy nou van sy grondwetlike reg ontneem nie,” sê Johnell van Vollenhoven, woordvoerder by Solidariteit.
“Om Afrikaanse skole te teiken is nie die antwoord nie. Die rol van die regering is nie om skole te beheer en sy greep op skole te versterk nie; sy rol is eerder om meer skole te bou en so sy kapasiteit om kwaliteit-onderrig beskikbaar te stel, te vergroot. Die administratiewe las van skole en die departement word swaarder terwyl die kapasiteit nie uitgebrei word nie. Die regering moet oor sy voorgestelde beleid gaan herbesin en eerder met werkbare oplossings vorendag kom waar hy kwaliteit-onderrig aan alle leerders kan verseker,” het Van Vollenhoven gesê.
Solidariteit sê hulle verwelkom die voorgestelde wysigings in die wet wat leerders se grondwetlike reg op onderwys bevorder. Hulle ondersteun dit egter nie dat sodanige reg inbreuk maak op die grondwetlike reg van ander leerders nie, soos die reg om in die taal van hul keuse onderrig te word.
Volgens Solidariteit word die groeiende aantal leerders wat toelating by skole soek, nie opgelos deur die wysigings van die toelatingsvereistes nie, veral ten opsigte van taalonderrig, maar deur die oprigting van meer skole om te voorsien in die behoeftes van die groeiende aantal leerlinge.
Die vakbond sê in hulle kommentaar dat diskriminerende wetgewing van die verlede nie aangespreek behoort te word deur middel van kwotas nie. Kinders behoort ook nie op grond van hulle ras toegelaat of geweier te word as deel van ’n skool se toelatingvereistes nie.
- Lees Solidariteit se volledige kommentaar hier.
