Cyril Ramaphosa se stryd om politieke oorlewing word volgende week in die parlement verder gevoer. Die Nasionale Vergadering (NV) sou vandag (Dinsdag) stem oor die Phala Phala-verslag wat die President in ’n staat van beskuldiging sal plaas indien dit aanvaar word, maar dit is uitgestel tot aanstaande Dinsdag.
Die speaker van die NV, Nosiviwe Mapisa-Nqakula, het Maandag die ATM se versoek om ’n geheime stemming daaroor toe te laat afgekeur. Dit beteken parlementslede (LP's) wat van hul party se stem verskil, dit in die openbaar sal moet verklaar.
Aangesien die ANC die meerderheidsparty in die NV is en partye in opdrag van hul onderskeie koukusse stem, is die kanse skraal dat die parlement die verslag sal aanvaar. Opposisiepartye in die parlement het die ondersteuning van minstens 31 ANC-LP's nodig om die bal aan die rol te sit om Ramaphosa in ’n staat van beskuldiging te plaas.
"In haar brief aan die ATM-president het die speaker gesê sy glo dat ’n geslote stemprosedure die burgers sal ontneem om die posisies van hul verteenwoordigers oor partygrense heen te identifiseer en dat dit die moontlikheid van korrupsie kan fasiliteer wat daarop gemik is om lede te beïnvloed om op ’n sekere manier te stem. Waar hulle beskerm sal word van aanspreeklikheid teenoor die mense wat hulle verteenwoordig vir die uitoefening van hul grondwetlike plig,” lui ’n verklaring van die parlement.
Die ANC se nasionale werkkomitee (NWK) het Sondag besluit dat die ANC-LP's die aanvaarding van die artikel 89-paneelverslag moet teenstaan wat bevind het dat Ramaphosa moontlik die Grondwet oortree het.
Die werkskomitee se vergadering is Maandag opgevolg deur ’n vergadering van die NUK van die ANC. Die NUK het hulle ook by Ramaphosa geskaar en die Phala-Phala-verslg verwerp. Ramaphosa het hom kort na sy aankoms van die vergadering verskoon.
President Cyril Ramaphosa just arrived at Nasrec for the ANC NEC meeting regarding the Section 89 report that said he might have a case to answer. #ANCNEC #Ramaphosa @pmcafrica #PhalaPhalaFarmGateCriminal pic.twitter.com/NfPxVEr36d
— Peché Africa 🇿🇦 (@pmcafrica) December 5, 2022
Terwyl ondersteuners van Ramaphosa laer getrek het om die beleërde president en hul volgehoue steun aan hom toegesê het, eis sy politieke opponente binne en buite die ANC steeds sy bedanking.
#ANCNEC pic.twitter.com/zUoHbpnBRG
— Thando alph Booysens (@lavitosoul) December 5, 2022
Die EFF-leier, Julius Malema, het Maandag op ’n nuuskonferensie gesê diegene in die ANC wat saamstem dat Ramaphosa moet bedank, behoort die daad by die woord te voeg en aanstaande Dinsdag ten gunste daarvan te stem dat hy in ’n staat van beskuldiging geplaas word.
“Nkosazana Dlamini-Zuma het op TV gepraat en gesê Cyril moet gaan; Lindiwe Sisulu het op TV gepraat en gesê Cyril moet gaan; Supra het gepraat en gesê Cyril moet gaan – môre moet hulle hul hande gaan opsteek, want hulle het dit op TV gesê,” het Malema Maandag gesê.
Malema: Nkosazana Zuma spoke on TV and said Cyril must go, Lindiwe Sisulu spoke on TV and said Cyril must go, Supra spoke and said Cyril must go, tomorrow they must go and raise they’re hands, they must not become peacetime heroes, they were talking on TV#EFFPresser
— Economic Freedom Fighters (@EFFSouthAfrica) December 5, 2022
Die DA het Maandag ’n mosie in die parlement ingedien wat daarop gemik is om die NV te laat ontbind. John Steenhuisen, die DA-leier, sê Ramaphosa het sy legitimiteit en mandaat verloor om as die leier van die land te bly dien.
Volgens die DA skuld die parlement en Ramaphosa die land ’n vroeë verkiesing.
Steenhuisen het in ’n verklaring gesê die DA glo die enigste manier waarop die land kan voortbeweeg van die politieke onsekerheid wat deur die paneel se verslag geskep is, is dat nuwe verkiesings gehou word. Die Grondwet maak voorsiening daarvoor dat die NV ontbind word indien die meerderheid van die parlementslede ter ondersteuning daarvan stem.
The DA has today submitted a motion to dissolve the National Assembly and calls on President Ramaphosa to proclaim and set dates for an early election in 2023.
While Ramaphosa fights for his political future, the country sinks into a state of destruction.https://t.co/S76bFjs7Hb
— Democratic Alliance (@Our_DA) December 5, 2022
Steenhuisen sê terwyl Ramaphosa veg vir sy politieke toekoms, sink die land al hoe vinniger in ’n toestand van lyding, vernietiging en chaos. Hy sê die presidensie het beweer dat Ramaphosa slegs gelei word deur ’n oorweging van wat in Suid-Afrika se beste belang is. “Daar kan geen twyfel wees dat ’n vroeë verkiesing in die land se beste belang is nie. Dit is die enigste uitweg uit die verskriklike gemors waarin ons is.”
Volgens Malema moet daar ’n mosie van wantroue in die parlement ingestel word teen Ramaphosa.
Malema het gesê as die DA nie vir die mosie aansoek doen nie, dan sal die EFF dit doen. Die EFF sê die wantrouemosie is ’n belangrike politieke instrument om Ramaphosa verder aanspreeklik te hou vir wat die party glo “korrupte optrede” deur die President was.