President Cyril Ramaphosa het Maandag ’n beroep op Israel gedoen om onmiddellik die Internasionale Hof van Justisie (ICJ) se voorlopige bevele wat vroeër vanjaar uitgereik is, te implementeer, terwyl hy alle partye versoek het om selfbeheersing te beoefen en internasionale reg te respekteer.

Dit was Maandag presies ’n jaar sedert die Hamas-aanval in Oktober verlede jaar, waarna gebeure in die Midde-Ooste buite beheer geraak het, met Israel wat nou ’n oorlog op verskeie fronte veg wat dreig om die streek te oorweldig.

Na die wrede inval deur Hamas-militante in Israel op 7 Oktober verlede jaar het die regering van Israel se premier Benjamin Netanyahu op ’n algehele offensief gegaan.

Ramaphosa het Maandag in sy weeklikse nuusbrief aan die Suid-Afrikaanse nasie geskryf dat die regering later hierdie maand ’n memorandum by die ICJ sal indien met bewyse van Suid-Afrika se volle substantiewe saak teen Israel.

Ramaphosa het die gebeure in die Midde-Ooste bestempel as “’n aanslag teen die Palestynse volk” wat tot dusver meer as 43 000 lewens geëis het. Hy sê die geweld wat Israel oor baie dekades teen Palestyne gepleeg het, het verskerp ná die aanval op Israel deur Hamas en ander Palestynse gewapende groepe op 7 Oktober verlede jaar.

“As Suid-Afrika het ons die gruweldade wat op 7 Oktober 2023 teen burgerlikes in Israel gepleeg is, veroordeel, aangesien ons die moord op burgerlikes in enige konteks veroordeel het.”

Hy sê die meerderheid van diegene wat die afgelope jaar dood is, is egter Palestynse burgerlikes, hoofsaaklik vroue en kinders in die beleërde Gaza-strook. “Dit is kommerwekkend dat meer Palestyne ook in die Wesoewer doodgemaak word weens militêre aktiwiteite van die Israeliese Weermag,” het Ramaphosa gesê.

Die Suid-Afrikaanse Joodse Raad van Afgevaardigdes (SAJBD) beskuldig op hulle beurt die Suid-Afrikaanse regering daarvan dat hy versuim het om die wrede teregstelling van ses onskuldige Israeliese en Amerikaanse gyselaars deur Hamas te veroordeel.

Die SAJBD het die regering die afgelope naweek in ’n verklaring van  skynheiligheid beskuldig.

Hulle sê dit is ’n regering wat beweer dat hulle die beginsels van menseregte handhaaf, maar tog swyg terwyl onskuldige burgerlikes wat vir byna ’n jaar in ballingskap aangehou word, op so ’n wrede wyse tereggestel word.

Ramaphosa sê in sy nuusbrief die eskalerende situasie in die Midde-Ooste wek groot kommer. Dit dreig om die streek in ’n oorlog te dompel waarin burgerlikes onvermydelik die grootste en wreedste las van hierdie konflik sal dra. Hy sê Suid-Afrika bly verbind tot die vreedsame besluit om die besetting van Palestina te beëindig, om die beginsels van internasionale reg te handhaaf en om sosiale geregtigheid te bevorder.

“Ons doen weer eens ’n oproep om ’n onmiddellike wapenstilstand wat die lyding van die mense van Gaza sal beëindig en humanitêre hulp sal toelaat om behoeftiges te bereik.”

Ramaphosa sê die realiteit is dat hierdie jongste eskalasie deel is van ’n patroon van geweld wat oor meer as ’n halfeeu strek as gevolg van die besetting van Palestina. Totdat die besetting beëindig is en ’n regverdige en blywende oplossing gevind word wat die regte van beide Israeli's en Palestyne sal beskerm, sal die streek in ’n greep van potensiële konflik en oorlog bly.

“Israel het deurgaans verklaar dat hy daarna streef om in vrede en veiligheid met sy bure te lewe. Tog ondermyn sy militêre besetting van die Siriese Golan-hoogte sedert 1967 en sy invalle in Libanon in 1978, 1982 en 2006 hierdie strewe.”

Israel se mees onlangse aanvalle op Libanon het tot meer as 2 000 sterftes gelei. Selfs as Israel beweer dat hy “geteikende aanvalle” teen die Hezbollah gewapende groep uitvoer, dra burgerlikes die grootste koste, soos in Gaza die geval was, het Ramaphosa gesê.

Hy sê ’n langdurige streekskonflik, wat tot die verlies van meer onskuldige lewens lei, is iets wat die Midde-Ooste en die wêreld nie kan bekostig nie. “Ons doen ’n beroep op alle partye om selfbeheersing te beoefen en dat die beginsels van internasionale reg gerespekteer word.”