Die voorkoms van rassisme by die Universiteit Stellenbosch (US) gaan deur ’n onafhanklike kommissie onder leiding van ’n regter ondersoek word.
Intussen het die kabinet ook ’n dringende beroep gedoen om rassisme in die samelewing uit te roei na die onlangse beweerde voorvalle van rassisme by opvoedkundige instellings.
’n Woordvoerder van die US, Martin Viljoen, sê as deel van US se verbintenis tot optrede teen diskriminasie, word daar fluks gevorder met planne om ’n eksterne onafhanklike kommissie van ondersoek in te stel na die voorkoms van rassisme en teistering op die kampus.
Dit is nog nie bekend wie die kommissie sal lei nie, maar Viljoen sê dit sal onder leiding van ’n gerespekteerde regter wees.
As deel van die ondersoek na voorvalle van rassisme wil die universiteit hê die kommissie moet in hulle verslag ook aanbevelings maak hoe om ’n kultuur van diversiteit, gelykheid en insluiting te verbeter.
“Dit kan ’n hersiening van ons beleide, bedryfsprosedures en reaksies insluit om enige leemtes wat mag bestaan te bepaal.”
Hy sê die universiteit is ook besig om ’n aanmeldingslyn vir studente en personeel te skep waar dade van diskriminasie of skending van regte aangemeld kan word. Dit sluit enige voorvalle van rassisme en teistering in wat met rassisme verband hou.
Hierdie dienste is bykomend tot bestaande aanlyn, e-pos- en instapverslagdoeningsmeganismes van die Gelykheidseenheid, sê Viljoen. Besonderhede oor die kommissie en die telefoniese blitslyn sal bekend gemaak word sodra alles afgehandel is. “Dit is topprioriteit en senior personeel werk aan die operasionele besonderhede.”
Intussen het die kabinet ook tydens die afgelope week se kabinetsvergadering aandag aan die kwessie van rassisme gegee.
Die kabinet het in ’n verklaring alle dade van rassisme in die land, insluitend die aangemelde voorvalle by die Good Hope Seminary High School in Kaapstad en die US, ten sterkste veroordeel.
Leerders van Good Hope Seminary beweer die skool is ’n broeiplek van rassisme, maar dat klagtes nie ernstig opgeneem word nie.
Graad 12-leerders het vroeër die maand buite die skool in Hopestraat, Tuine, betoog teen beweerde rassisme by die skool.
Dit was nadat ’n bruin leerder na bewering na ’n swart leerder by die skool verwys het as ’n “n*gg”.
’n Graad 12-leerder, Silindokuhle Zoe Sinkwane, het gesê vandat sy by die skool is, voel sy asof sy nie behoort nie. Sy het aan die mediagroep IOL gesê toe sy ’n klag daaroor wou opper, is dit onder die mat ingevee.
Sy sê die kunsonderwyseres by die skool het aan een van die klasse gesê as die skool se ligte afgaan kan sy nie die swart kinders sien nie. ’n Vorige onderwysers wat by die skool bedank het, het na bewering gesê van die kinders in die skool gedra hulle soos swart kinders en moet teruggaan townships toe.
Die kabinet sê in ’n verklaring hierdie “betreurenswaardige dade” is in stryd met die grondwetlike waardes waarop die land se demokrasie gegrond is, wat menswaardigheid, nierassigheid, nieseksisme, sosiale geregtigheid, billikheid en respek insluit.
Die minister in die Presidensie, Mondli Gungubele, het Donderdag terugvoering aan die media gegee ná Woensdag se kabinetsvergadering. Hy sê almal moet saamwerk om ’n duidelike standpunt teen rassistiese optrede in te neem.
“Die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika van 1996 is ons riglyn om die veragtelike verdeeldheid en ongeregtighede van die verlede uit te roei. Ouers word versoek om kinders te leer om rassisme te verwerp en diversiteit te omarm as deel van ons gesamentlike strewe om nasiebou en sosiale kohesie te bevorder,” lui die verklaring.
Die kabinet het ’n beroep op Suid-Afrikaners gedoen om saam te werk om rassisme bloot te lê waar dit ook al as die norm beskou word en om ’n duidelike boodskap uit te stuur dat daar nie ruimte daarvoor in ons demokratiese land is nie.