Die vierde vergadering van die Gesamentlike Kommissie vir Samewerking tussen Suid-Afrika en Nederland wat die afgelope week in Den Haag gehou is, het die diepgaande en veelvlakkige verhouding tussen die twee lande verder versterk.
Die kommissie vergader in Engels en staan bekend as die Joint Commission of Cooperation (JCC).
Die vergadering, wat op 19 Mei gehou is onder voorsitterskap van Suid-Afrika se minister van internasionale betrekkinge en samewerking, Ronald Lamola, en sy Nederlandse eweknie, Caspar Veldkamp, het gefokus op sleutelgebiede soos geopolitieke samewerking, handel, groen energie, waterbestuur en menseregte, terwyl dit ook die grondslag gelê het vir toekomstige samewerking.
Ontving collega @RonaldLamola in Den Haag. We bespraken geopolitieke zaken, G20, #AUEU25 en de samenwerking tussen Nederland en Zuid-Afrika, die sterk groeit op bijv. groene energie, water en cyberveiligheid. Ons gezamenlijk statement van vandaag onderstreept onze goede relatie⤵️ pic.twitter.com/SvraGab0ET
— Caspar Veldkamp (@ministerBZ) May 19, 2025
Hulle het onder meer die konflikte in die besette Palestynse gebiede en Oekraïne bespreek. Volgens ’n gesamentlike verklaring van die JCC het die ministers menings uitgeruil en die belangrikheid van multilaterale samewerking beklemtoon om sodoende gesamentlike uitdagings aan te pak.
Hulle het spesifiek hul steun uitgespreek vir ’n “regverdige, omvattende en blywende vrede” in verskeie konflikgebiede, insluitend die besette Palestynse gebiede en Oekraïne, saam met ander gebiede, soos Soedan, Suid-Soedan en die Demokratiese Republiek die Kongo.
Die ministers het hul verbintenis tot internasionale reg herbevestig, insluitend die Handves van die Verenigde Nasies, wat beginsels soos die vreedsame skikking van geskille en die verbod op die gebruik van geweld vir territoriale verkryging insluit. Hierdie standpunt weerspieël ’n gedeelde verbintenis om vrede en stabiliteit in hierdie konflikgebiede te bevorder, hoewel geen spesifieke besluite of aksies vir Palestina of Oekraïne in die verklaring uiteengesit is nie.
Thank you @ministerBZ Caspar Veldkamp for this wonderful gesture President @NelsonMandela continues to inspire us to:
Heal the divisions of the past and establish a society based on democratic values, social justice and fundamental human rights;
Lay the foundations for a… https://t.co/CHLMPDf4HL pic.twitter.com/7EJn5HuJIf
— Minister: International Relations and Cooperation (@RonaldLamola) May 19, 2025
Die JCC, wat in 2015 deur ’n memorandum van verstandhouding gestig is, dien as ’n platform vir gereelde konsultasie tussen die twee lande. Die 2025-vergadering het voortgebou op die sukses van die vorige JCC in Pretoria in 2023 en die staatsbesoek van die Nederlandse koningspaar, Willem-Alexander en Máxima, aan Suid-Afrika in dieselfde jaar. Lamola en Veldkamp het die vriendelike en produktiewe verhouding tussen die twee nasies beklemtoon, met ’n fokus op wedersydse belange in volhoubare ontwikkeling en globale uitdagings.
Die bilaterale handelsverhouding tussen Suid-Afrika en Nederland bly robuust, met Nederland as een van Suid-Afrika se top vyf handelsvennote in die EU en die grootste bron van direkte buitelandse belegging, met R364,1 miljard in 2023. Suid-Afrika se beleggings in Nederland het in 2022 R709 miljard bereik.
Die ministers het kommer uitgespreek oor globale handelsuitdagings, soos stygende tariewe en ’n verwagte vertraging in globale handelsgroei tot 1,7% in 2025, volgens die IMF. Hulle het ooreengekom om konstruktiewe dialoog te voer om hierdie uitdagings aan te pak en om die onderhandelinge oor die EU en Suid-Afrika se Skoon Handels- en Beleggingsvennootskap (CTIP) te ondersteun.
’n Belangrike fokus was die Regverdige Energie-oorgang (JETP) en groen waterstof. Nederland se bydrae van €50 miljoen aan die SA Groenwaterstoffonds via die DRIVE-program word verwelkom as ’n stap om Suid-Afrika se groen ekonomie te bevorder.
Die ministers het ook kulturele samewerking gevier, insluitend die Beyond Borders-uitstalling, wat Nederland se rol in Suid-Afrika se demokratiseringsproses belig, en die projek oor Nederlandse skeepswrakke in Suid-Afrika. Die Suid-Afrika-Nederland-Menseregte-dialoog, wat op 5 Junie 2025 in Suid-Afrika sal plaasvind, is verwelkom as ’n platform om menseregtekwessies te bespreek. Hierdie dialoog is deel van ’n breër verbintenis om menseregte te bevorder en te beskerm.
Samewerking op die gebied van vroue, jeug, en persone met gestremdhede is ook deur ’n nuwe bilaterale ooreenkoms versterk.
Die vergadering het vooruitgang in kuberveiligheid en digitalisering bespreek, insluitend die Suider-Afrika-Nederland-kuberveiligheidskool, wat meer as 3 000 deelnemers opgelei het, en die beplande Globale Kuberbeleidsdialoog in 2025. Die ministers het ook die bemagtiging van vroue in die kuberruimte ondersteun deur inisiatiewe soos die Women in Cyber Fellowship.
Die besoek is breedweg as ’n sukses beskou, met Veldkamp wat op X die versterkte bande en gedeelde prioriteite geprys het. Suid-Afrikaanse bronne soos Dirco en Central News SA het die JCC as ’n mylpaal in bilaterale verhoudings uitgebeeld. Sommige X-gebruikers het egter vrae gestel oor die koste van Lamola se reis.
Die besoek het kort voor Lamola se VSA-reis plaasgevind, waar hy deel is van ’n hoëvlakafvaardiging onder leiding van president Cyril Ramaphosa om met president Donald Trump te vergader, wat die strategiese belang van die Nederlandse besoek onderstreep.
Die ministers het ooreengekom om die vyfde JCC voor einde 2027 in Suid-Afrika te hou, met ’n verdere fokus op handel, klimaat en tegnologie.
