Twee voorheen wit Afrikaanse universiteite is in die spervuur oor beweerde taal- en rassediskriminasie teen Afrikaanse studente tydens verwelkomingsgeleenthede op die onderskeie kampusse aan die begin van die akademiese jaar.
By die Universiteit Stellenbosch (US) word studente na bewering verbied om Afrikaans te praat tydens informele geleenthede.
By die Noordwes-Universiteit (NWU) se PUK-kampus op Potchefstroom is Dorpskoshuise na bewering die afgelope naweek van die amptelike verwelkoming uitgesluit vanweë ’n gebrek aan diversiteit.
Albei die voorvalle is na die onderskeie universiteitsowerhede verwys, maar albei universiteite ontken dat hulle teen studente diskrimineer op grond van ras of taal.
In Stellenbosch sê die studenteorganisasie StudentePlein hulle kantore is vandeesweek elke dag met nuwe klagtes oor taalvergrype genader.
Die organisasie sê in ’n verklaring hulle het reeds die Menseregtekommissie (MRK), wat nog nie hul 2021-ondersoek oor beweerde taalvergrype by die US afgehandel het nie, ingelig oor die nuwe voorvalle en ’n amptelike klag namens die gegriefdes by die US aanhangig gemaak.
StudentePlein eis dat die US teen Vrydag 17 Februarie spesifieke stappe aankondig om die voorvalle aan te spreek en te verhoed. Hulle sê indien die US weier of versuim, sal hulle verdere stappe oorweeg.
NUWE VERBOD OP AFRIKAANS BY US |
StudentePlein staan tans studente by na nuwe voorvalle van verbod op Afrikaans in sosiale ruimtes by @StellenboschUniOns oorweeg dringend opsies en stappe om ons lede en alle Afrikaanse studente te beskerm.
VERKLARING:https://t.co/0XiMLjYm9O
— StudentePlein (@StudentePlein) February 12, 2023
’n Woordvoerder van US het aan Voertaal gesê daar is geen verbod op Afrikaans tydens informele byeenkomste nie.
Die US sê in ’n verklaring hulle neem kennis van die beweringe oor taalgebruik op sy kampusse en tree direk met die toepaslike partye in verbinding.
Een van die koshuise ter sprake, Isa Carstens, is egter ’n privaat geakkrediteerde koshuis en word nie deur die US bestuur nie.
“Die Universiteit het met sy Taalbeleid (2021) homself opnuut verbind tot meertaligheid as ’n manier om inklusiwiteit te bevorder. Dit geld ook die US se studentegemeenskappe waar taal so gebruik word dat, waar dit redelikerwys doenlik is, almal ingesluit word en kan deelneem aan besprekings.”
Die US sê hulle vertrekpunt is dat studente in alle ruimtes hulle moedertaal mag praat. “Dit staan sentraal in die strewe na inklusiewe gemeenskapsvorming. Indien jy egter in jou moedertaal of taal van jou keuse praat en ander deelnemers aan ’n gesprek ook ingesluit wil word terwyl hulle nie die taal wat jy op die spesifieke oomblik gebruik, verstaan nie, mag jy versoek word om die boodskap aan daardie deelnemers oor te dra, hetsy deur vertaling, parafrasering of ’n gemeenskaplike taal.”
Volgens StudentePlein is daar egter ’n diktatoriale slegs-Engels-gesindheid wat só diep verweef is in die opleiding wat aan koshuisleiers onder die dekmantel van “inklusiwiteit” gegee word dat dit nie verbaas dat taalvergrype teenoor diegene wat ’n ander taal as Engels durf praat, herhaaldelik aan die lig kom nie.
“Dit blyk vir StudentePlein dat ’n kultuur aan die US geskep is wat net tevrede is met Afrikaans as die taal glad nie in die openbaar gehoor word nie. Hierdie gedrag, gewoonlik gekamoefleer deur vriendelik-klinkende vermanings en op ander geleenthede deur venynige dreigemente, is neerbuigend en onderdrukkend, en skep ’n vreeskultuur wat Afrikaans se status as inheemse, amptelike taal ondermyn.”
Die US hou egter vol dat die meertaligheid wat deur die US nagestreef word, allermins sosiaal afgedwing is. Hulle sê dit gebeur in die meeste gevalle op ’n organiese manier soos wat studente mekaar beter leer ken en hul taalrepertoire uitbrei. “Die US se Taalbeleid is dan ook toegespits op die bevordering van inklusiwiteit en ’n waardering vir wedersydse kultuurgoedere. Dit skep geleentheid vir studente van uiteenlopende agtergronde om na mekaar uit te reik en bande te smee oor kultuur- en taalgrense [heen].”
Die NWU sê in hulle verklaring ’n ondersoek het aan die lig gebring dat die bewerings van uitsluiting op grond van ras of identiteit ongegrond is. “Ons kon geen bewyse vind wat die bewerings ondersteun nie.”
Die universiteit sê dit is jammer en betreurenswaardig dat daardie koshuise uitgesluit gevoel het van die hoofgeleentheid. “Ons sal ’n inklusiewe proses daarstel wat sal verseker dat alle studente op en van die kampus ten volle deelneem en ingesluit voel by alle gebeure en aktiwiteite van die universiteit.”
Die NWU het sy verbintenis tot diversiteit en inklusiwiteit herhaal en sê hulle sal geen optrede duld wat strydig is met hierdie fundamentele beginsels nie.
AfriForum Jeug sê egter die Puk se verklaring lewer ’n onvoldoende verduideliking oor die gebeure en laat belanghebbendes met selfs nog meer vrae as voorheen. AfriForum Jeug sê hulle aanvaar nie die Puk se antwoord nie en gaan voort met hul eie ondersoek.
Die Puk se verklaring lewer ’n onvoldoende verduideliking oor die gebeure en laat belanghebbendes met selfs nog meer vrae as voorheen,” voeg Van der Vyver by.
AfriForum Jeug aanvaar nie die Puk se antwoord nie en gaan voort met hul eie ondersoek.
— AfriForum Jeug (@afriforumjeug) February 15, 2023
