“Hoe giftig de boodschap ook is, hij moet geuit kunnen worden.” Dat vindt de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb. Het verklaart waarom Aboutaleb eerder deze week de anti-islambeweging Pegida toestemming gaf een barbecue met varkensvlees te houden voor de deur van een Rotterdamse moskee.

De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb / Foto: Wouter Engler, via Wikimedia Commons

Aboutaleb deed zijn uitspraak tijdens een iftar in een moskee in Rotterdam. De iftar is de maaltijd na zonsondergang tijdens de Ramadan.

Pegida (“Patriottische Europeanen tegen de islamisering van het Avondland”) is een protestbeweging die zich richt tegen de islam en de zogenaamde “islamisering” van Europa. Pegida is in 2014 in Duitsland ontstaan en heeft inmiddels vertakkingen in meerdere Europese landen.

Pegida Nederland had aangekondigd op donderdag 7 juni tijdens het avondgebed bij moskeeën in verschillende Nederlandse steden barbecues met varkensvlees te gaan houden. Een provocatie, want volgens de Koran is het eten van varkensvlees een zonde. De gemeentebesturen van Utrecht, Den Haag, Arnhem en Gouda hadden de actie van Pegida dan ook verboden.

Burgemeester Aboutaleb had de Pegida-barbecue tijdens het avondgebed bij de Laleli-moskee in Rotterdam-Zuid echter wel goedgekeurd. Uiteindelijk besloot Pegida zelf het evenement af te blazen, omdat er honderden tegendemonstranten naar de moskee waren gekomen en de organisatoren bang waren dat de politie de veiligheid van het clubje Pegida-aanhangers niet kon garanderen.

In een reactie liet de politie weten dat Pegida zelf verantwoordelijk was voor deze beslissing. De politie was juist massaal uitgerukt zodat Pegida het grondwettelijk recht op demonstreren kon uitoefenen. “Wij hebben maximaal gefaciliteerd”, aldus een politiewoordvoerder. “De politie garandeert nooit iemands veiligheid. Dat kan niet.”

Aboutaleb heeft veel kritiek gekregen op zijn beslissing om de demonstratie te laten doorgaan. Aboutaleb is in 1961 geboren in een dorpje in het Marokkaanse Rifgebergte, als zoon van een imam, en kwam in 1976 met zijn moeder en zijn broers naar Nederland. In 2009 werd Aboutaleb burgemeester van Rotterdam, de op een na grootste stad van Nederland en een stad met inwoners van 174 verschillende nationaliteiten. Bij zijn aantreden was hij de eerste Nederlandse burgemeester van Marokkaanse afkomst en tevens de eerste Marokkaanse burgemeester van een grote stad in Europa.

Aboutaleb is praktiserend moslim. Het besluit om de barbecue te laten doorgaan werd hem door veel geloofsgenoten niet in dank afgenomen. In zijn toespraak tijdens de iftar vertelde hij dat hij “moreel en religieus” onder druk was gezet om de demonstratie te verbieden. Zelfs de Turkse minister van Europese Zaken had hem aangesproken op zijn identiteit als moslim. “Het gaat heel ver dat een staat, heel ver weg, de burgemeester van Rotterdam de les komt lezen over hoe de Nederlandse wet in elkaar steekt en hoe ik die moet toepassen”, aldus Aboutaleb.

Aboutaleb benadrukte daarentegen het belang van vrijheid van meningsuiting. “Dat de boodschap niet geuit is, is eerder een teken van intolerantie dan een teken van overwinning. Rijkdom voor deze stad en voor de democratie is dat ook giftige boodschappen in de ogen van sommigen verspreid moeten kunnen worden.”