Die wêreld is verdeeld oor die lasbriewe wat deur die Internasionale Strafhof (IS) in Den Haag uitgereik is vir die inhegtenisneming van Israel se premier, Benjamin Netanyahu, die land se voormalige minister van verdediging, Yoav Gallant, en die militêre bevelvoerder van Hamas, Mohammed Deif.
Die Suid-Afrikaanse regering het die IS se lasbriewe vir al drie verwelkom. Die departement van internasionale betrekkinge en samewerking sê in ’n verklaring dit is ’n belangrike stap in die rigting van geregtigheid vir misdade teen die mensdom en oorlogsmisdade in Palestina.
The South African government welcomes the ICC’s recent warrants for Prime Minister Benjamin Netanyahu, former Minister of Defence Yoav Gallant, and Mohammed Deif of Hamas.https://t.co/3FfDnkY5ef pic.twitter.com/csSRqc1nEz
— DIRCO South Africa (@DIRCO_ZA) November 21, 2024
Eerste minister Netanyahu het die IS se besluit as “anti-Semities” veroordeel, terwyl Hamas gesê het die lasbriewe vir Netanyahu en Gallant het ’n “belangrike historiese presedent geskep”. Die groep het nie die lasbrief vir Deif genoem nie.
Israel sê egter Mohammed Deif van Hamas is al in Julie in ’n lugaanval in Gaza dood.
Nederland was die eerste Europese land wat verklaar het dat hulle die IS se bevele sal nakom. Twee EU-lande – Italië en Nederland – het openlik gesê hulle sal enige van die mans op hul grondgebied arresteer. Verskeie ander Europese lande het belowe om aan die IS-reëls te voldoen sonder om dit te spesifiseer.
The Netherlands is the first European country to declare that they will adhere to the ICC orders 👏👏👏👏 pic.twitter.com/muMtQfELEg
— Abier (@abierkhatib) November 21, 2024
Nederland se minister van buitelandse sake, Caspar Veldkamp, het gesê sy land “respekteer die onafhanklikheid van die IS.
“Ons sal nie betrokke raak by nie-noodsaaklike kontakte nie en ons sal optree volgens die lasbriewe. Ons voldoen ten volle aan die Rome-statuut van die IS,” het hy bygevoeg.
Met enkele uitsonderings het Amerikaanse politici van beide groot partye hul verontwaardiging oor die hof se besluit uitgespreek, met baie wat die hof se legitimiteit bevraagteken het.
Die hof se voorverhoorkamer het bevind daar is redelike gronde om te glo Netanyahu en Gallant was verantwoordelik vir oorlogsmisdade en misdade teen die mensdom deur die blokkering van humanitêre hulp aan Gaza, insluitend die oorlogsmisdaad van hongersnood as ’n metode van oorlogvoering en die misdade teen die mensdom van moord, vervolging en ander onmenslike dade.
Situation in the State of Palestine:#ICC Pre-Trial Chamber I rejects the State of Israel’s challenges to jurisdiction and issues warrants of arrest for Benjamin Netanyahu and Yoav Gallant. Learn more ⤵️ https://t.co/opHUjZG8BL
— Int'l Criminal Court (@IntlCrimCourt) November 21, 2024
Daar is ook bevind dat daar redelike gronde was om te glo dat Netanyahu en Gallant as meerderes verantwoordelik was vir die oorlogsmisdaad om by ten minste twee geleenthede doelbewus aanvalle op burgerlikes te rig.
Die hof het ook ’n lasbrief vir die inhegtenisneming van die Hamas-leier, Mohammed Deif, uitgereik. Die Israeliese weermag beweer dat hulle Deif in Julie vermoor het, maar sy dood is nie bevestig nie.
Die lasbriewe beteken dat alle lidlande van die IS – insluitend alle EU-lidlande, Noorweë en die Verenigde Koninkryk – verplig is om die betrokke individue in hegtenis te neem indien hulle hul grondgebied binnegaan. Frankryk, Ierland en Nederland het reeds gesê dat hulle daarby sal hou.
Josep Borrell, hoof van die EU se buitelandse beleid, het gesê die IS-besluit is bindend op alle EU-lidlande.
I take note of the decision of the @IntlCrimCourt to issue arrest warrants for Israel PM Netanyahu, former Minister Gallant, and Hamas leader Deif.
These decisions are binding on all States party to the Rome Statute, which includes all EU Member States.
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) November 21, 2024
Ten spyte van die lasbriewe, staar Netanyahu en Gallant geen onmiddellike bedreiging van vervolging in die gesig nie, hoewel dit vir hulle moeilik kan wees om na die buiteland te reis.
Tegnies, as een van hulle voete in enige IS-lidland sit, moet hulle gearresteer en aan die hof oorhandig word.
Suid-Afrika het sy verbintenis tot internasionale reg herbevestig en ’n beroep op alle lidlande gedoen om op te tree in ooreenstemming met hul verpligtinge in die Statuut van Rome. “Ons doen ’n beroep op die wêreldgemeenskap om die oppergesag van die reg te handhaaf en aanspreeklikheid vir menseregteskendings te verseker,” lui die verklaring wat deur die Suid-Afrikaanse regering uitgereik is.
Wat Israel betref, sê die hof in ’n verklaring dat daar redelike gronde is om te glo dat beide individue doelbewus en wetend die burgerlike bevolking in Gaza ontneem het van items wat onontbeerlik is vir hul voortbestaan, insluitend kos, water, medisyne en mediese voorrade, sowel as brandstof en elektrisiteit, van ten minste 8 Oktober 2023 tot 20 Mei 2024.
Lees ook:
Suid-Afrika se tweede klag by die Wêreldhof: Israel pleeg volksmoord
How to consider the ICC prosecutor’s request for arrest warrants
The ICC and Palestine: an analysis of the case and its geopolitical implications
Die lasbriewe van die Internasionale Strafhof en die kontinuïteit van die internasionale politiek
