David Goldblatt
Foto: Vimeo

Die internasionaal bekroonde veteraan-fotograaf David Goldblatt is op 87-jarige ouderdom in Johannesburg oorlede.

Hy was ’n gebore Johannesburger maar het wêreldwyd bekend geword vir sy uitbeelding van Suid-Afrika in die apartheidsjare. Hy het reeds as tiener begin foto’s neem en word internasionaal beskou as een van die grootste fotograwe van die vorige eeu.

Die eienaar en direkteur van die Goodman-galery, Liza Essers, ’n persoonlike vriendin van hom het in ’n verklaring gesê sy dood is nie net ’n groot verlies vir Suid-Afrika nie, maar ook vir die res van die wêreld. “Hy was ’n legende, leermeester, nasionale ikoon en iemand van absolute integriteit.” Sy sê die Goodman-galery in Kaapstad sal voortgaan om sy nalatenskap te laat voortleef met die nodige eer en respek wat dit verdien.

Goldblatt het verskeie pryse tydens sy veelbesproke loopbaan ingepalm en was ook in Nederland goed bekend. In 2006 het hy die Hasselblad-prys gewen en in 2009 die Henri Cartier-Bresson-prys wat albei gesamentlik beskou word as die grootste eerbetoon wat  aan ’n fotograaf toegeken kan word.

Sy werk is in verskeie wêreldstede uitgestal tot so onlangs as verlede maand in die Centre Pompidou in Parys, Frankryk. Dit was die eerste uitstalling van dié omvang van hom wat in Parys uitgestal is.

In ’n onderhoud wat die joernalis Murray La Vita in 2014 met hom gevoer het, het hy gesê Suid-Afrika gaan weer deur baie droewe tye. “Die binnegoed word geruk uit die waardes wat so kragtig in die vroeë dae van ons demokrasie aanwesig was. Die selfkoesterende materialisme wat nou so alomteenwoordig is in hierdie samelewing, is verskriklik hartseer en ontstellend. Maar ek dink dit sal na my leeftyd regkom. Daar is baie goeie mense met goeie waardes in die land en ek dink uiteindelik sal hulle oorwin. Maar daar is ook ’n groot kans dat dit nie sal gebeur nie en dat ons ’n soort tienderangse staat word; een wat dit amper gemaak het,” het hy destyds aan La Vita gesê.

Hy is in 1930 in Randfontein gebore en het sy eerste foto’s as kind met ’n geleende kamera geneem. Na skool het hy ’n BCom-graad aan die Universiteit van die Witwatersrand behaal en in sy pa se winkel gaan werk. Na sy pa se dood het hy hom in 1963 voltyds op fotografie begin toespits. In 2016 het die Universiteit van die Witwatersrand hom met ’n eredoktorsgraad vereer. Hy was ook die eerste Suid-Afrikaner wat ’n solo-uitstalling van sy werk in The Museum of Modern Art in New York aangebied het in 1998.

Tydens die apartheidsjare was hy veral bekend vir die swart-en-wit foto’s waarvoor hy ’n voorkeur gehad het. Om die land se bevryding te vier het hy sy persoonlike werk in 2001 al hoe meer in kleur begin doen. Hy het later weer oorgeskakel na swart en wit nadat hy die struktuur van die land se demokrasie ernstig bekyk het.

Die skrywer, wyle Nadine Gordimer wat ’n persoonlike vriendin van hom was, het in ’n onderhoud gesê: “David Goldblatt kiek nie net die wêreld met sy kamera nie. Hy wil homself verlos van die vooroordele oor dit wat hy sien, voordat hy dit verder ondersoek met sy gunsteling instrument, die foto.”  

Hy sal Dinsdag in die Wespark-begraafplaas in Johannesburg te ruste gelê word. Goldblatt word oorleef deur sy vrou Lily, drie kinders en twee kleinkinders.