Met het traditionele Boekenbal in de Stadsschouwburg in Amsterdam is op vrijdag 9 maart de Boekenweek van start gegaan. De Boekenweek, een jaarlijkse campagne van de Nederlandse boekwinkels en bibliotheken, duurt nog tot en met zondag 18 maart en heeft dit jaar “Natuur” als thema.

“En toch is alles wat we doen natuur”, schreef de dichter Leo Vroman. Deze regel is het motto van de Boekenweek, die dit jaar voor de 83^e keer wordt gehouden. De overweldigende natuur waartegen de mens zich nauwelijks kan verweren is een romantisch idee dat ook vandaag nog in veel literatuur terug te vinden is. Tegelijkertijd worden natuur en klimaat door de mens bedreigd. Ook hiervan zijn in de literatuur treffende voorbeelden aan te wijzen.

 Boekenweekgeschenk van Griet Op de Beeck

Griet Op de Beeck (Foto: Esther Gebuis)

Geen Boekenweek zonder Boekenweekgeschenk. Wie tijdens de Boekenweek € 12,50 aan Nederlandstalige boeken besteedt, krijgt het boekje Gezien de feiten van Griet Op de Beeck cadeau. Griet Op de Beeck (1973) debuteerde in 2013 als auteur met Vele hemels boven de zevende. Deze roman werd onder andere genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en won in 2013 de publieksprijs van de Bronzen Uil. Een toneelbewerking van dit familiedrama reist t/m 27 mei langs de Nederlandse theaters. Op de Beecks tweede boek, Kom hier dat ik u kus (2014), werd door het boekenpanel van het televisieprogramma De Wereld Draait Door verkozen tot “Boek van de Maand” en stond meer dan honderd weken in de CPNB Bestseller 60. Van beide boeken zijn de filmrechten inmiddels verkocht. Ook de roman Gij nu (2016) werd een bestseller en werd genomineerd voor de NS Publieksprijs 2016. In haar spraakmakende nieuwe roman Het beste wat we hebben (2017) snijdt Op de Beeck het thema incest aan.

Gezien de feiten, het Boekenweekgeschenkboek, gaat over de 71-jarige Olivia. Haar leven verandert als de man met wie ze jarenlang getrouwd was, komt te overlijden. Olivia weigert zich te plooien naar de wens van anderen of het traditionele beeld van wat ouderen zouden moeten doen, en gaat op zoek naar een manier om haar bestaan van belang te laten zijn.

Omdat Leeuwarden in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa is, verschijnt het Boekenweekgeschenk dit jaar voor het eerst ook in Friese vertaling, onder de titel Sa’t it lân derhinne leit.

Boekenweekessay van Jan Terlouw

Het Boekenweekessay 2018 is geschreven door oud-politicus en jeugdboekenschrijver Jan Terlouw (1931). Veel lezers kennen Terlouw van succesvolle kinderboeken als Koning van Katoren (1971) en Oorlogswinter (1972). Daarnaast was hij onder meer fractievoorzitter van D66 in de Tweede Kamer, vicepremier, minister van Economische Zaken, Commissaris van de Koningin in Gelderland en lid van de Eerste Kamer. Zijn boeken Het hebzuchtgas (2016) en Kop uit ’t zand (2016) gaan beide over het klimaat. Bij zijn 85^e verjaardag hield Terlouw in De Wereld Draait Door een gepassioneerd pleidooi voor een samenleving waarin men zorgt voor de aarde en waarin men zowel elkaar als de politiek vertrouwt. Terlouws essay, Natuurlijk, kost tijdens de Boekenweek slechts € 3,50; daarna blijft het verkrijgbaar voor € 7,50. Natuurlijk is een ode aan de natuur en een vurig pleidooi om de aarde in betere staat achter te laten voor volgende generaties.

Jan Terlouw (Foto: Sanne Terlouw)

De Literaire Landkaart

Naast boekwinkels doen ook bibliotheken volop mee aan de Boekenweek. De bibliotheek heeft dit jaar een exclusief cadeau voor haar leden: de Literaire Landkaart. Op deze uitvouwbare kaart is Nederland prachtig vormgegeven in tekst. De twaalf provincies zijn opgetekend uit boekfragmenten die een natuurlandschap omschrijven. Twaalf bibliotheekmedewerkers hebben twaalf fragmenten geselecteerd uit boeken van onder andere Martin Bril, Herman Gorter, Susan Smit en Thomas Verbogt. Natuurlijk kunnen al deze plekken ook daadwerkelijk worden bezocht, want elk fragment verwijst naar een prachtige wandelroute.

Ook in Vlaanderen

Voor de vijfde keer vindt de Boekenweek ook in Vlaanderen plaats. Ook in Vlaanderen zijn het Boekenweekgeschenk en -essay verkrijgbaar. En als deel van het Vice Versa-programma maken de Nederlands schrijvers Connie Palmen, Toon Tellegen, Kader Abdolah, Arthur Japin en Joris Luyendijk een reis langs Vlaamse boekwinkels.

Met het Boekenweekgeschenk gratis met de trein

De laatste zondag van de Boekenweek kunnen reizigers traditiegetrouw op vertoon van het Boekenweekgeschenk gratis met de trein reizen. Vorig jaar gingen maar liefst 250.000 treinreizigers met het boekje op pad. Mede dankzij NS, hoofdsponsor van de Boekenweek, reist heel Nederland dit jaar op 18 maart gratis door het land. Het Boekenweekgeschenk is geldig als tweede-klaskaartje in alle binnenlandse treinen van NS en NS International (m.u.v. Thalys) en ook in de treinen van Arriva, Connexxion, Breng, Syntus en Veolia.

Het Schrijversbos

Tijdens de Boekenweek wordt er geld ingezameld voor Het Schrijversbos, een aangeplant bos van 1 hectare in het Bentwoud tussen Zoetermeer en Boskoop, een plek vol mooie verhalen waar mensen kunnen genieten van een goed boek en de natuur. Vanaf € 10,- per jaar kan iedereen levenslang Vriend van Het Schrijversbos worden en leuke extra’s in het kader van natuur en literatuur ontvangen. In de toekomst zullen er evenementen zoals literaire wandelingen worden georganiseerd.