Op donderdag 31 augustus begroet het Zuid-Afrikahuis een oude bekende. Dan is Etienne van Heerden online te gast om te praten over de herziene vertaling van zijn indrukwekkende debuutroman Toorberg (1986). Aan het gesprek wordt ook deelgenomen door vertaler Rob van der Veer en cultureel activist Deidré Jantjies, schrijfster van Stories in die wind.

Etienne van Heerden (1954) is geboren als kind van een Afrikaanstalige schapenboer en een Engelstalige wiskundeonderwijzeres. Hij werd in het Afrikaans opgevoed, maar op dinsdag werd er thuis Engels gesproken. Na zijn schooltijd op het Paul Roos Gymnasium in Stellenbosch vervolgde hij zijn studie aan de universiteiten van Stellenbosch, Rhodes en de Witwatersrand. Hij studeerde zowel rechten als Afrikaans & Nederlands en promoveerde aan de toenmalige Rhodes Universiteit in Grahamstad op een onderzoek naar engagement en postmodernisme.

Etienne van Heerden

Van Heerden begon zijn loopbaan als advocaat en werkte vervolgens voor een reclamebureau.

Op 30-jarige leeftijd keerde hij het bedrijfsleven de rug toe en begon hij zijn academische carrière, die hem zou leiden van de Universiteit van Zoeloeland (1985–1987) en de Rhodes Universiteit (1987–1997) naar de Universiteit van Kaapstad (1997–2017).

Als schrijver heeft Van Heerden 28 boeken gepubliceerd. Hoewel hij ook gedichten en cabaretteksten heeft geschreven, bestaat het grootste deel van zijn oeuvre uit, dikwijls vuistdikke, romans en korte verhalen.

Daarnaast schrijft hij essays en journalistieke bijdragen over cultuur en politiek. Zijn boeken verschijnen in 12 talen.

Etienne van Heerden heeft alle grote Zuid-Afrikaanse literaire prijzen gewonnen, en sommige zelfs meer dan een keer. In 2012 ontving hij een eredoctoraat van de Universiteit van de Vrijstaat.

Zeer invloedrijk is Van Heerden bovendien als oprichter en hoofdredacteur van de toonaangevende internetplatforms LitNet (1999-heden) en Voertaal (2018-heden).

Toorberg (1986) was Van Heerdens romandebuut. Het boek, dat maar liefst vier literaire prijzen zou wegslaan, vestigde zijn reputatie als een van de belangrijkste schrijvers van zijn generatie.

Het verhaal speelt zich af op Toverberg, een afgelegen boerderij in een bergachtige streek in de Oostkaap.

Hier wonen twee families samen, verwant door afkomst, maar gescheiden door verschillen in welstand en kleur. Wanneer de droogte intreedt, moet er naar water worden geboord.

Dan valt Noag, een verwaarloosd kleinkind van boer Moolman, in een van de boorgaten. Hoe dat heeft kunnen gebeuren, weet geen mens. En de rechter die veertien maanden later een onderzoek naar de oorzaak van Noags dood komt instellen, woelt tevergeefs in dingen die voorbij zijn. Want de bewoners van Toverberg, de levenden en de doden, zijn doorkneed in het bewaren van geheimen. Slechts in één opzicht heeft de rechter het juist: hoe meer getuigen er zijn, hoe verder de waarheid van hem wijkt.

Deidré Jantjies is een cultureel activist met een passie voor verhalen over vrouwen uit de geschiedenis.

Deidré Jantjies

Ze is oprichter van Na Aap Productions, een productiemaatschappij die er zich op toelegt de onvertelde verhalen van Zuid-Afrika te vertellen. Ze wil aandacht vragen voor inheems cultureel erfgoed en tradities die verloren dreigen te gaan. Een voorbeeld is de animatiefilm Stories van die wind en de gelijknamige verhalenbundel die in 2002 verscheen.

Rob van der Veer vertaalde Toorberg in 1991 op basis van de Engelse uitgave, Ancestral Voices, met gebruikmaking van de Afrikaanse tekst. Deze vertaling verscheen destijds onder de titel De betoverde berg bij uitgeverij Meulenhoff. Dit jaar verscheen de herziene vertaling onder de titel Toverberg bij uitgeverij Aldo Manuzio.  

Deze editie van ‘Boeken uit het Huis’ wordt gepresenteerd door journalist, vertaler en programmamaker Ingrid Glorie. 

Over ‘Boeken uit het Huis’

Vijf keer per jaar wordt er een boekpresentatie gelivestreamd via het YouTube-kanaal van het Zuid-Afrikahuis. De presentaties duren van 16.00 uur tot ca. 17.15 uur. Livestream gemist? Geen probleem, want u kunt de presentatie op elk gewenst moment terugkijken.

Het doel van ‘Boeken uit het Huis’ is de bekendheid van de Afrikaanse taal en de Afrikaanstalige literatuur in de breedste zin van het woord in Nederland, Vlaanderen en wereldwijd te bevorderen.

‘Boeken uit het Huis’ is een project van het Zuid-Afrikahuis in Amsterdam in samenwerking met de Taalunie.

Tijdens ‘Boeken uit het Huis’ wordt gebruik gemaakt van het beginsel van ‘luistertaal’, waarbij de gesprekspartners allemaal hun eigen taal blijven spreken – in dit geval: Afrikaans en Nederlands –  en elkaar tóch weten te begrijpen.

• Wanneer? Donderdag 31 augustus 2023, 16.00 uur.

• Dit is een online evenement. Het is mogelijk vragen te stellen via de chat.

• U kunt dit gesprek ook op een later moment terugkijken.