Sinterklaasintocht: snoepgoed, eieren en arrestaties

  • 0

De landelijke intocht van Sinterklaas, die zaterdag vanuit Zaanstad rechtstreeks op televisie werd uitgezonden, is rustig verlopen. Daar waren strenge veiligheidsmaatregelen aan voorafgegaan.

Ook tijdens de aankomst van de Sint in Amsterdam, een dag later, was de stemming opperbest.

Maar in andere steden was de sfeer grimmig. In sommige plaatsen was het protest door de pro-Zwarte Piet-demonstranten gekaapt door voetbalhooligans en leden van extreemrechtse organisaties. 

Foto's: YouTube

Op dinsdag had een groepje tegenstanders van Zwarte Piet nog geprobeerd om de landelijke Sinterklaasintocht te laten verbieden. De rechter weigerde op het verzoek in te gaan omdat de organisatie die het kort geding had aangespannen, direct naar de rechter was het gestapt, zonder eerst een gesprek aan te gaan met de organisatoren van het evenement in Zaanstad.

In zijn slotwoord gaf de rechter een opmerkelijk advies mee. Het leidt geen twijfel, constateerde hij, dat Zwarte Piet aan het veranderen is. Sommigen zal deze verandering niet snel genoeg gaan, anderen vinden de verandering juist te snel. Wat van belang is, aldus de rechter, is dat beide partijen met elkaar in gesprek blijven. “Ik wens u allen een vredig Sinterklaasfeest.”

Vredig was het in onder meer Zaanstad, Amsterdam en Utrecht. In enkele gemeenten waren in de weken voor de Sinterklaasintocht gesprekken tussen voor- en tegenstanders van Zwarte Piet georganiseerd, waardoor er meer begrip was ontstaan voor elkaars standpunt. Volgens tegenstanders is de uitbeelding van Zwarte Piet racistisch en komt deze voort uit het Nederlandse slavernijverleden. Ze willen dat Sinterklaas een inclusief kinderfeest wordt waarbij niemand zich hoeft te schamen voor zijn huidskleur. Voorstanders beroepen zich op het argument dat het Sinterklaasfeest een Nederlandse traditie is waar niet aan getornd mag worden.

In Zaanstad liepen “roetveegpieten” in diverse schakeringen van zwart: van helemaal wit (nog nooit door de schoorsteen geklommen) tot gitzwart (ervaren pakjesbezorger). Andere stereotype elementen zoals een pruik met kroeshaar, dikke lippen en gouden oorringen zijn door de NTR, de maker van het populaire dagelijkse “Sinterklaasjournaal” die ook verantwoordelijk is voor het verhaal van de landelijke intocht (dit jaar kampte de stoomboot met laag water wegens de droogte!), al eerder in de ban gedaan. Alle circa 30.000 bezoekers moesten door veiligheidspoortjes, tassen werden doorzocht. Er waren aparte vakken ingericht voor de anti- en pro-Zwarte Pietdemonstranten, en een zware politiemacht zag erop toe dat deze twee groepen niet bij elkaar in de buurt konden komen.

Maar het ging niet overal goed. In enkele steden was de sfeer ronduit grimmig. Daar moest de politie hard optreden en werden meerdere arrestaties verricht. De tegenstanders van Zwarte Piet houden zich over het algemeen keurig aan de regels. Zij houden zich aan de regels omdat ze weten dat hun demonstratie anders volgende keer verboden wordt.

In sommige steden werd de aangekondigde demonstratie van actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) afgeblazen omdat de gemeente de demonstranten een plek had toegewezen waar het publiek hun betoging niet zou kunnen zien. Als het protest niet wordt opgemerkt, heeft demonstreren geen zin.

In Eindhoven en Tilburg werden de anti-Zwarte Piet-demonstranten met pepernoten, eieren en blikjes bier bekogeld. Ook werden er racistische leuzen geschreeuwd. In Eindhoven drongen de propietdemonstranten steeds verder op en moesten de antipieters uiteindelijk door de politie in veiligheid gebracht worden.

In Eindhoven was het een harde kern van supporters van voetbalclub PSV die zich aan de kant van de propieters had geschaard. In Leeuwarden en Groningen waren het supporters van de voetbalclubs Cambuur en FC Groningen die in hun stad de confrontatie met de demonstranten zochten. In Nijmegen waren bedreigingen door NEC-supporters aanleiding om de demonstratie af te lasten. Ook in Zwolle werd een antipietdemonstratie op het laatste moment verboden omdat de gemeente de veiligheid van de demonstranten niet kon garanderen.

De antipietdemonstranten zijn verontwaardigd dat de politie in onder meer Eindhoven niet eerder optrad. Volgens KOZP heeft de overheid in meerdere gemeenten gefaald omdat de veiligheid van de demonstranten niet gewaarborgd kon worden.

Er gebeurt inderdaad van alles, onder het toeziend oog van de politie. Bij de politie gaat men er echter vanuit dat er een concrete aanleiding moet zijn om in te grijpen. Het recht om te demonstreren is immers in de grondwet vastgelegd. En als een demonstratie voortijdig wordt afgekapt, kan er een explosieve situatie ontstaan.

In Rotterdam, waar vorig jaar in het Pietenakkoord is afgesproken dat de optocht dit jaar voor driekwart uit roetveegpieten zou bestaan, wisten leden van extreemrechtse organisaties Voorpost en PEGIDA, verkleed en geschminkt als gitzwarte pieten, de stoet te infiltreren. Daardoor lag het percentage ouderwets zwarte pieten hoger dan gepland. Deze neppieten deelden stickers uit met een afbeelding van een pikzwarte piet met kroeshaar, ringoorbellen en rode dikke lippen en de kreet “Zwarte Piet moet zwart blijven”.

Voorpost is actief in Vlaanderen, Nederland en Zuid-Afrika, hangt het Groot-Nederlandse gedachtegoed aan en verzet zich tegen de multiculturele samenleving. In 2012 verstoorde Voorpost de onthulling van het standbeeld van Nelson Mandela in Den Haag door aartsbisschop Desmond Tutu, om aandacht te vragen voor de plaasmoorde in Zuid-Afrika.

PEGIDA (de afkorting staat in het Duits voor “Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes”) is een van oorsprong Duitse anti-islambeweging. Sinds 2015 heeft PEGIDA ook een Nederlandse afdeling. In Nederland demonstreerden leden van PEGIDA bijvoorbeeld om hun loyaliteit met Geert Wilders te betuigen tijdens het proces over diens “minder Marokkanen”-uitspraak.

Burgemeester John Jorritsma van Eindhoven vindt dat er bij de rellen in zijn stad een grens is overschreden. “In Nederland mag iedereen in vrijheid zijn mening uiten”, zegt hij. “Maar eerlijk gezegd kon van een vrije meningsuiting nauwelijks sprake zijn door het zeer intimiderende gedrag van een heel grote groep agressieve, onaangekondigde hooligans. Scheldpartijen, beledigende spreekkoren, ophitsen, het gooien van eieren. Het is echt een wonder dat de vreedzame demonstranten het nog zo lang vol hielden. Ik moet als burgemeester het recht op vrije meningsuiting bewaren. Dat is vandaag onmogelijk gemaakt.”

Minister Grapperhaus van Justitie liet zich zondag in het tv-programma WNL op Zondag scherp uit. Mensen die betogers tegen Zwarte Piet met eieren en blikjes hebben bekogeld, zullen strafrechtelijk vervolgd worden, aldus de minister. “Dit hoort niet in onze samenleving.” Evenals premier Rutte zou Grapperhaus liever zien dat er niet op de dag van de Sinterklaasintocht zelf gedemonstreerd wordt. Hij liet daar echter op volgen: “Iedereen heeft recht op vrije meningsuiting. Als je dat op een normale manier doet, mag je dat ook op die dag doen. Maar wangedrag, gooien met dingen, daar treedt de politie altijd tegenop.”

Ondertussen lijkt er in de Nederlandse Sinterklaastraditie wel een verandering plaats te vinden. In steeds meer gemeenten maken de traditionele zwarte pieten plaats voor roetveeg- of schoorsteenpieten. En uit onderzoek blijkt dat jongeren minder hechten aan het traditionele beeld dan ouderen. De voorstanders van Zwarte Piet lijken dan ook een achterhoedegevecht voeren. Kleine kinderen – de doelgroep van het Sinterklaasfeest – maakt het ondertussen niet uit hoe Sint en zijn helpers eruit zien. Wat deze ware gelovigen wél bang maakt, is de agressie onder volwassenen.

Lees ook

"Blokkeerfriezen" hebben geen spijt van hun actie

Crowdfundingsactie voor hoger beroep "blokkeerfriezen"

Buro: IG
  • 0
Verified by MonsterInsights
Top