Twintig jaar moesten de ouders van Nicky Verstappen wachten op een doorbraak in het onderzoek naar de moord op hun zoon. Maar toen zijn identiteit eenmaal bekend was, kon de man die verdacht wordt van betrokkenheid bij Nicky’s dood al na enkele dagen worden opgepakt. In Spanje, waar hij zich schuilhield.

Vorige week woensdag maakten politie en justitie tijdens een rechtstreeks uitgezonden persconferentie bekend dat er een doorbraak was in het onderzoek naar de moord op de 11-jarige Nicky Verstappen tijdens een zomerkamp op de Brunssummerheide in 1998. Er was een 100% dna-match gevonden tussen een contactspoor op Nicky’s kleding en spullen van een 55-jarige man uit Simpelveld die in april door zijn familie als vermist was opgegeven. De politie vermoedde dat de man zich ergens schuilhield. Er was één probleem: Jos B. was een enthousiaste bushcrafter, wat betekent dat hij getraind was om in de natuur te overleven.

De politie kende B. doordat hij in augustus 1998 rond middernacht, zo’n drie uur nadat Nicky’s lichaam was gevonden, met zijn fiets langs de vindplaats was gereden. De politie merkte hem toen aan als toevallige passant. Tijdens de persconferentie bleek dat B. in 1985 al verdacht werd van een zedenmisdrijf waar kinderen bij betrokken waren. De zaak was geseponeerd en het dossier vernietigd. In de dagen ná de persconferentie werd echter bekend dat Jos B. in 2001 zelf aan de politie had verteld dat hij zich in het verleden schuldig had gemaakt aan een zedenmisdrijf en dat hij hiervoor in therapie was geweest. Ook kwam er opeens een artikeltje uit een plaatselijke krant uit 1985 tevoorschijn over een man uit Simpelveld die werd vervolgd voor seksueel misbruik van maar liefst vier kinderen. Zou dat Jos B. zijn? Waarom de politie B. na het gesprek in 2001 niet bovenaan de lijst met verdachten heeft gezet, is onduidelijk. Misdaadverslaggever Peter R. de Vries, die Nicky’s ouders twintig jaar lang heeft bijgestaan, noemt als mogelijke verklaring dat er tijdens het onderzoek veel meer namen opdoken van mannen met dubieuze seksuele voorkeuren die rond de tijd van de moord in de buurt van het zomerkamp hadden rondgehangen.

Tijdens de persconferentie werd Jos B.’s volledige naam bekendgemaakt en werd ook zijn foto getoond. De politie vermoedde dat B. nog in leven was en riep het publiek op te helpen zoeken. Hierop heeft de politie wel 1500 tips binnengekregen.

De zoektocht richtte zich eerst op een bushcrafterskamp in de Franse Vogezen. De kans dat B. ergens op een vliegtuig was gestapt, werd klein geacht, omdat hij dan het risico liep herkend te worden. Was hij over land naar Oost-Europa gevlucht, waar hij zich in de uitgestrekte bossen kon schuilhouden? Of was hij naar het westen uitgeweken, naar Spanje of Portugal?

Uit de zoekgeschiedenis op een laptop die B. had gebruikt, bleek dat hij informatie had opgezocht over plaatsen in Spanje. Zaterdag kwam “de gouden tip”, van een Nederlander die in Spanje woont. Hij had B. gezien en gesproken in de buurt van het dorp Castellterçol, ongeveer 50 kilometer ten noorden van Barcelona. Hier bivakkeerde B. soms in, soms in een tentje buiten een huis waar een commune woont en yogaretraites worden gehouden.

Zondag stuurde de Spaanse politie er een FAST-team (Fugitive Active Search Team) op af. Het team kon de commune niet onmiddellijk vinden, omdat het verscholen ligt in de bossen, aan het einde van een moeilijk begaanbare, vijf kilometer lange weg. Daarom belde het team de eigenaar van het huis. Hij wilde niet dat de arrestatie bij het huis verricht zou worden, omdat daar kinderen aanwezig waren. Hij sprak met de politie af dat hij B. het huis uit zou lokken, onder het voorwendsel dat ze hout gingen hakken. Op foto’s van de arrestatie is te zien dat de leden van het Fast-team twee mannen tegen de grond drukken, omdat ze in de verwarring van het moment niet wisten wie van de twee B. was, en wie de eigenaar van het huis.

Als B. zich had verzet tegen een versnelde uitleveringsprocedure, had de uitleveringsprocedure via de Spaanse rechter nog zestig tot negentig dagen kunnen duren. Maandagmiddag kwam echter het nieuws dat B. heeft ingestemd met snelle uitlevering. Dat betekent dat hij nog deze week aan de Nederlandse politie kan worden overgedragen.

B. wordt verdacht van ontvoering, seksueel misbruik en moord of doodslag. De dna-match is geen bewijs dat hij iets met het seksueel misbruik en de dood van Nicky Verstappen te maken heeft. Maar als dat niet zo is, “heeft hij heel wat uit te leggen”, aldus politie en justitie.

Naschrift: Op 22 augustus heeft de politie in het belang van het onderzoek de volledige naam van Jos B. bekendgemaakt. Nu hij gearresteerd is, geldt weer de in Nederland gebruikelijke journalistieke code om verdachten alleen met initialen aan te duiden.

Lees ook:

Kinderen: Nsimire is terecht; doorbraak in 20 jaar oude coldcase Nicky Verstappen