BAM, een reis van niets naar niets
Jelle Brandt Corstius
Z.pl.: Das Mag Uitgevers
Oktober 2019
135 blz.

Een levendig verslag van een treinreis van 4 287 kilometer door een afgelegen deel van Rusland.

• Brandt Corstius en twee kunstenaars ontdekken, dankzij het Baikal-Amoer Magistrale (BAM), een onbekende, koude wereld.
• Het drietal heeft elkaar leren kennen dankzij de poëzie van Boris Ryzji (19–21).

Opmerkelijke passages

• Over Rusland: “De enige zekerheid die je hebt, is dat er van je verwachtingen helemaal niets terecht zal komen. Maar er komt wel weer iets anders voor in de plaats, en dat kan ook mooi zijn. Niets is vanzelfsprekend, maar alles is mogelijk.” (42)
• De drank vloeit veelvuldig. (62–65)
• “Mannen die niet drinken zijn niet helemaal te vertrouwen.” (62)
• “Volgens Russische logica zijn homo’s en kindermisbruikers hetzelfde.” (63)
• Over een slager in Tynda: “Het vlees laat hij drie maanden buiten staan, hij hoeft maar één keer per jaar vlees in te kopen. Reuzehandig, leven in een vrieskist.” (69)
• “Reizen is ook een vakantie voor je geest. (...) En hoe moeilijker het land des te beter. In Rusland ben je het lijdend voorwerp in je eigen leven.” (84)
• Over de aanleg van de spoorlijn door dwangarbeiders. “Bij gebrek aan paarden versleepten mannen in een tuig met kettingen complete boomstammen die gebruikt werden in de tunnelbouw. Met vijftien man trokken ze de bomen door de vrieskou. Aan het eind van de dag kregen ze, net als paarden, veevoer.” (94–95)
• “In de trein lees ik De reis naar Sachalin van Tsjechov. Hij maakte in 1890 ongeveer dezelfde reis, maar dan zonder trein.” (112)
• “Na de Tweede Wereldoorlog werden ongeveer zevenhonderdduizend Japanners aan het werk gezet langs de BAM-spoorlijn. Soms keerden ze pas in de jaren vijftig terug naar Japan. En dan hadden ze nog geluk: ergens tussen de zestig- en driehonderdduizend Japanners gingen dood in gevangenschap.” (115–116)
• “Voordat Jeltsin partijleider was, was hij hier op werkbezoek. Het was de bedoeling dat de afvaardiging de locatie voor de staalfabriek zou bepalen. Natuurlijk was Jeltsin dronken. Toen hij ergens uitstapte om in de bosjes te pissen zei hij: ‘Zet die fabriek hier maar neer.’ Het was een natuurgebied, maar dat kon hem niet schelen. Hij wilde gewoon van het gedonder af zijn.” (116)

Lees ook:

Leesimpressie: Kilometer 101 door Maxim Osipov

Leesimpressie: Een wolkenkrabber op de Savanne door Koert Lindijder

Leesimpressie: Geen enkele gevangenis kan je gedicht opsluiten samengesteld door Somaia Ramish