Levenswijsheden
Hannah Arendt
Samengesteld door Joop Berding
Utrecht: KokBoekencentrum Uitgevers
2022
175 blz.
Bundel met ongeveer 280 citaten verdeeld over 12 thema’s (18). In wisselende mate aansprekend. Bronvermelding en datering van de citaten ontbreekt volledig. Wel opgenomen zijn een korte biografische schets en overzicht van publicaties van en over Arendt.
Opmerkelijke passages
- “Spreek niet wanneer je kunt lezen; lees niet, wanneer je kunt schrijven; schrijf niet wanneer je kunt denken.” (26)
- Op reis met vriendin Mary McCarthy. “Nederland was erg aangenaam. (...) Verrast hoe aardig we het land en de mensen vonden. De Nederlanders zijn erg degelijk en erg vriendelijk.” (31)
- “Menselijk leven is altijd een ‘nog niet’. Alle ‘bezit’ wordt beheerst door angst, al het ‘niet hebben’ door verlangen.” (44)
- “Ik heb nooit in mijn leven ‘liefde’ gekend voor een of andere natie of collectief – niet de Duitse, de Franse of de Amerikaanse natie, of de werkende klasse, of wat er nog allemaal meer mag zijn in de prijsklasse van loyaliteiten. Het is een feit dat ik van mijn vrienden houd en dat ik in het geheel niet in staat ben tot [een] enige andere vorm van liefde.” (51)
- “Een mening hebben in een vreemde wereld is een essentiële factor in assimilatie.” (56)
- Over vluchtelingen & mensenrechten. (60-70)
- “Vluchtelingen die van land naar land worden verdreven, vertegenwoordigen de avant-garde van hun volk – indien ze hun identiteit weten te bewaren.” (60)
- “We hebben ons huis verloren, dat wil zeggen de vertrouwdheid van het dagelijks leven. We hebben ons werk verloren, dat wil zeggen het vertrouwen dat we in deze wereld van enig nut zijn. We hebben onze taal verloren, en daarmee de natuurlijkheid van onze reacties, de eenvoud van onze gebaren, de ongekunsteldheid waarmee we onze gevoelens uitdrukten.” (63)
- Het kwaad: “Degenen die meewerkten rechtvaardigden zichzelf altijd op dezelfde manier (…). Ze zeiden altijd: ‘We bleven op onze post zodat het niet nog erger werd’. Toch? Maar, nou ja – deze rechtvaardiging zou voor eens en altijd moeten worden afgewezen – het had eenvoudig niet erger kunnen worden.” (79)
- “De hoogste vorm van kennis is intuïtie, voorstelling, maar de hoogste vorm van denken is de tweespraak.” (99)
- “Pluraliteit is de conditie van het menselijk handelen omdat wij allen eender, dat wil zeggen menselijk, zijn in die zin, dat niemand ooit gelijk is aan iemand anders die ooit heeft geleefd, leeft of zal leven.” (118)
- “De meest realistische manier om te bepalen welke prijs de volkeren in het Midden-Oosten voor de gebeurtenissen in het afgelopen jaar hebben betaald, is niet aan de hand van het aantal slachtoffers, de economische verliezen, de verwoestingen door de oorlog of de militaire overwinningen, maar aan de hand van de politieke veranderingen, waarvan de meest in het oog springende is dat er een nieuwe categorie ontheemden gekomen is: de Arabische vluchtelingen.” (123)
Lees ook:
Leesimpressie: De werelden van Hannah Arendt door Joop Berding
Leesimpressie: Elk boek is een gevaar, samengesteld en ingeleid door Ronit Palache
Leesimpressie: De vluchteling, de grenswacht en de rijke Jood door Arnon Grunberg