Vanaf vannacht slaap ik op het dak
Jens Christian Grøndahl
Roman
Oorspronkelijke titel: Fra i nat sover jeg pa taget
Vertaald uit Deens door Femke Muller
Amsterdam: Meulenhoff
2023
240 blz.
“Roman over liefde, verlangen en het verstrijken van de tijd.”
- Het levensverhaal van een man op 25-jarige leeftijd, gevolgd door zijn ervaringen als 62-jarige. Nadruk in het verhaal ligt op seksueel grensoverschrijdend gedrag en bedrog. Over doorwerken van herinneringen, liefde, ontrouw en ziekte (Parkinson).
- Vrij veel (soms bondige) verwijzingen naar literatuur en filosofie: Kierkegaard (o.a. 11; 238); Omar Khayyam, Paul Celan, Georg Trakl, Anaïs Nin, Marguerite Duras (18); Descartes (41); Ibsen (106); Heinrich von Kleist (148; 238); Simone de Beauvoir (153); Selma Lagerlöf (204; 216; 238).
Opmerkelijke passages
- Veel beelden van Kopenhagen. “De mist liet alle afstanden verdwijnen en deed zelfs de bakstenen kolos van de Svanemollen-energiecentrale langs de randen vervagen.” (9)
- “Alles in het spaarzaam gemeubileerde appartement zag er een beetje verbleekt uit, alsof het had overwinterd, de schemerlampen, de met motieven bedrukte gordijnen, de teakhouten meubels met versleten bekleding, alsof de tijd alles had mogen laten zoals het was.” (17)
- “Ik ben de verbinding met wie ik toen was kwijtgeraakt. (...) Woorden kunnen er niet komen, de taal is in het beste geval een peillood, maar daar beneden is iets, het is daar onder de massa’s van het verleden. Wat verrassend is aan het ouder worden, is dat je niet meer zwaarte krijgt met de jaren, wat je wel dacht toen je wachtte tot het verhaal zou beginnen. Wie je ooit was, zou alleen maar teleurgesteld zijn over wie je bent geworden, maar gelukkig ben je je jonge ik vergeten.” (22–23)
- “Haar slaperige gezicht naderde het mijne zodat haar gelaatstrekken vervaagden en alleen de zachtheid overbleef.” (25)
- “Een van de gelukkigste dingen aan geluk, is dat het je gezichtsveld verkleint, het maakt je bijziend.” (56)
- Titel (64; 217).
- “De ene lamp benadrukte eigenlijk alleen het donker nog meer, de onbewoonde melancholie van de grote woonkamer.” (117)
- Over schrijven (124–125): “... ik vraag mezelf af wat er met de taal gebeurt als die steeds een geldige legitimatie moet tonen in de vorm van leeftijd, geslacht en oriëntatie.” (125)
- Over liefde (194–196): “De liefde was niet langer een dakloos gevoel, het had een lichaam en een plek gekregen.” (194)
- “Ik kwam erachter dat de liefde conservatief is. Ze wil zich een plekje veroveren in de grenzeloze, bedreigende kosmos, ze wil ommuren, verwarmen en beschermen. Ze is territoriaal en bijziend, grenzeloos naar binnen, klaar voor de strijd naar buiten.” (196)
- “‘Dit heeft geen toekomst’, mompelde ik, ‘Nee’, zei ze, ‘maar we hebben ook heel veel verleden voor ons liggen.’” (216)
Lees ook:
Leesimpressie: Het liefdespaar van de eeuw door Julia Schoch
Leesimpressie: Schoonheid op aarde door Charles Ferdinand Ramuz
