Geschiedenis
Spinoza en Simon van der Stel (6): Land van Waveren, buitenplaatsen en landgoederen
2019-02-12"Willem Adriaan van der Stel ging al in november 1699 op 'inspectiereis' naar het oosten, in de richting van de Ubiquasbergen, op zoek naar nieuwe gebieden voor de vrijburgers, in 'seeker schone landouwe 18 á 20 uuren van desen Casteele'. Daar trof hij een vruchtbare vallei die hij het Land van Waveren noemde, zo zegt Van Böeseken, 'na die geslag Waveren aan wie sy moeder van moederskant verwant was'."
Taboe van de Oostfronters doorbroken
2019-02-07"Dikwijls is men relatief mild ten aanzien van de zogenaamde Oostfronters tijdens WOII. Ze collaboreerden, dat klopt, maar waren vaak jong, idealistisch, misleid, en dergelijke meer. Maar mag de beoordeling niet wat strenger zijn? Het taboe dat historicus Frank Seberechts doorbreekt suggereert alvast van wel."
Spinoza en Simon van der Stel (5): Wie zou ooit aan Simon van der Stel boeken van of kennis over Spinoza hebben kunnen leveren?
2019-02-01"Vooropgesteld: naast de opmerking van Kolbe is er geen enkele concrete aanwijzing dat Simon van der Stel inderdaad boeken van Spinoza bezat. Maar stel dat dat wel zo was… Wie zou ooit de boeken van Spinoza bij Van der Stel hebben kunnen introduceren? Om te beginnen: welke bekenden van Simon van der Stel waren bekend met Spinoza?"
Scheepsramp SS Mendi: Mtolo’s geest dwaalt nog altijd rond
2019-01-23"Op de militaire begraafplaats in het Zuid-Hollandse Noordwijk liggen de graven van vijf of zes Zuid-Afrikanen die afkomstig zijn van het Britse troepenschip de SS Mendi, dat op 21 februari 1917 schipbreuk leed voor de kust van het eiland Wight. Bij deze scheepsramp kwamen 646 opvarenden om het leven. De meesten waren rekruten van het Zuid-Afrikaanse Native Labour Corps."
Spinoza en Simon van der Stel (4): Las Simon van der Stel Spinoza?
2019-01-21"Wat las Simon eigenlijk? Picard zegt: 'His primary and part of his secondary education Simon received at a school in Batavia but at 19 he was sent to Holland to finish his studies.'"
Zuid-Afrikaanse oorlogen in Het Volksbelang: spreekbuis van liberale flaminganten
2019-01-21"Wanneer de eerste Boerenoorlog op 16 december 1880 losbarst, is de publieke belangstelling in Vlaanderen heel beperkt. Van de heroïsering van het Boerenvolk door Vlamingen is allerminst sprake. Het Volksbelang neemt aanvankelijk een veeleer afwachtende positie aan ten opzichte van de Britten."
Spinoza en Simon van der Stel (3): De tweede ooggetuige, Francois Valentijn, ''stubborn, with irritating self-esteem''
2019-01-11"François Valentijn (1666-1726) (ook wel Valentyn) was een Nederlandse predikant die twee keer naar Nederlands-Indië ging en daarom vier keer de Kaap bezocht."
Spinoza en Simon van der Stel (2): De eerste ooggetuige, Peter Kolbe, "that learned liar"
2019-01-04"Volgens de Zuid-Afrikaanse auteur Hymen Picard lag op Constantia, de beroemde wijnboerderij van gouverneur Simon van der Stel, de Ethica van Spinoza op tafel. Ook zou Van der Stel dagelijks een illustratie bij een hoofdstuk uit de Bijbel maken. Waar haalde Picard zijn informatie vandaan? En hoe betrouwbaar waren zijn bronnen?"
Zij hebben de Holocaust overleefd
2019-01-04"Bij toeval stuitte Roxane van Iperen op het verhaal van twee joodse zussen die tijdens de oorlog in een villa in de Gooise bossen tientallen joden hielpen onderduiken. En alsof dát nog niet bijzonder genoeg is, neemt haar boek tegen het einde een onverwachte wending."
Spinoza en Simon van der Stel (1): Hymen Picard en de Orde van de Rozenkruisers
2019-01-02"Is het waar dat bij Simon van der Stel, de eerste gouverneur van Kaap de Goede Hoop, de Ethica van Spinoza op tafel lag? En maakte hij echt elke dag een illustratie bij een hoofdstuk van de Bijbel?"
The Black Archives
2018-12-21In oktober won The Black Archives de Amsterdamprijs voor de Kunst. Deze prijs wordt toegekend aan de meest bijzondere en stimulerende kunstenaars of instellingen van de stad. Voertaal ging ook eens op bezoek bij The Black Archives.
Intercontinental entanglements: slavery, Dutch colonialism and post-colonial identifications
2018-12-20"The questions that need to be asked, are: 'whose history is under discussion here?' and who is the 'us' 'who call themselves the Dutch'?"
Toevallig in dienst van keizer en koning: Gerlacus Buma 1793–1838
2018-12-12"Brieven vormen vaak een goudmijn voor de historicus en het is dan ook terecht dat toen CDA politicus Sybrand van Haersma Buma en oud-militair Wiete Hopperus Buma (bestuurslid Stichting Zuid-Afrikahuis Nederland) de brieven op het spoor kwamen, ze zichzelf de vraag stelden: zit hier een boek in?"
Afrikamuseum 2.0
2018-12-06"Na een renovatie die meer dan vijf jaar in beslag nam, opent het Afrikamuseum (in Tervuren, vlakbij Brussel) op zaterdag 8 december voor het grote publiek weer de deuren. Maar de grootste verandering is wellicht de manier waarop men het omstreden (koloniale) verleden benadert. Het nieuwe museum is de resultante van de gewijzigde kijk die de voorbije jaren in een stroomversnelling terecht kwam."
Schedels uit de Namibische genocide: object, symbool, MENS
2018-12-06"De Namibische genocide (1904-1908), die 80.000 Herero en Nama het leven kostte, was de eerste volkerenmoord van de twintigste eeuw. Vanuit toenmalig Duits Zuidwest-Afrika werden kratten vol schedels voor wetenschappelijk onderzoek naar Berlijn verscheept. Bijna een eeuw lang werd er over dit drama gezwegen. In 2011 werden de eerste twintig schedels teruggebracht. In een indringende studie beschrijft Leonor Faber-Jonker hoe dat verzamelen, bestuderen én repatriëren van deze menselijke resten in zijn werk ging."
Die vrystelling van slawe in die Kaapkolonie: 1 Desember 1834
2018-12-01Slawerny is op 1 Desember 1834 amptelik in die Kaapkolonie afgeskaf, maar slawe moes daarna as vakmanne vir vier jaar vir hul eienaars werk. Slawe is dus ten volle bevry op 1 Desember 1838. Hier is ’n keuse uit LitNet-materiaal oor die rol en invloed van slawe en hul afstammelinge in Suid-Afrika.
Zelda la Grange in Gent: "Wat wordt onze nalatenschap?"
2018-11-30"Op maandag 26 november gaf Zelda la Grange in Gent de vijfde Nelson Mandela-lezing. La Grange was bijna twintig jaar lang Mandela’s persoonlijke assistente. Hoewel haar verhaal in Zuid-Afrika inmiddels wijd bekend is en zij ook in Nederland geen vreemde meer is, was dit de eerste keer dat ze in België optrad."
Thorbecke wilde het (en zo geschiedde het)
2018-11-14"Groot van betekenis was Johan Rudolph Thorbecke (1798‒1872) in ieder geval, en die grootheid is onlangs tot uiting gekomen in een monumentaal boek: ‘Thorbecke wil het’, geschreven door de historicus Remieg Aerts. Een monument van een boek: een ongelofelijk dikke pil van meer dan 800 bladzijden, die je nauwelijks kunt vasthouden, maar waarin werkelijk alle aspecten van het leven van de classicus, historicus, huisman, maar vooral politicus Thorbecke worden beschreven."
Twin Mosia brengt de geschiedenis tot leven
2018-11-08"We zijn gewend aan slecht nieuws uit Zuid-Afrika: armoede, corruptie, misdaad en bendegeweld… Maar te midden van al deze ellende zijn er in Zuid-Afrika ook talloze voorbeelden van moed, veerkracht en medemenselijkheid te vinden. Neem de 32-jarige Twin Mosia uit Petrus Steyn. Zijn droom is om een oud stationsgebouw te transformeren tot museum. Mosia heeft een passie voor geschiedenis. Maar hij wil met zijn project ook banen creëren voor de jongeren uit de omgeving."