|
Ontworpen, beheerd en onderhouden door LitNet
|
Nieuwsbrief 78
12/02/2021
|
Afrikaans, Nederlands, gewoon voor iedereen
|
Voertaal: Jou hoogtepunte ‒ Deel II |
|
Geitjie
Voertaal
Valse vrienden
"Een Zuid-Afrikaan moet deze opsomming nogal vreemd in de oren klinken, want in het Afrikaans verwijst het woord 'geitjie' naar een gekko, een soort hagedis."
|
|
Wat zegt u?
Dorothea van Zyl
Valse Vrienden
"Juis die twee tale se ooreenkomste en verskille maak verhoudinge tog só fassinerend."
|
|
Skreeusnaakse Nederlandse woordeskat en valse vriende
Menán van Heerden
Over taal
"'Fokkerij'; 'knuffel'; 'kater'; 'paraplu' ... Nederlandse en Afrikaanse woordeskat stem met ongeveer 70% ooreen, volgens Dorothea van Zyl. Maar, net soos wat daar Afrikaanse woorde is wat uniek is, het Nederlands woordeskat wat vir skreeusnaakse misverstande kan sorg!"
|
|
’n Besoek aan Alex la Guma in Havana – 32 jaar later
Hein Willemse
Reizen
"Hier onder die bruin marmer van Emigrados Revolucionarios Cubanos behoort hy vir sy stryd teen armoedeverligting, vir volle menswaardigheid, ware vryheid en gelykheid aan Kuba net soos hy aan Suid-Afrika behoort. Ek weet ook in die skerp sonlig van Cementerio de Colón dat die volvoering van dié droom ons meestal ontwyk."
|
|
Ontdek Het Land van Waveren – oftewel die pragtige Tulbaghvallei
Maryke Roberts
Reizen
"Omlyn deur die persblou Obiqua-, Groot Winterhoek- en Witzenberge, wat met fynbos soos ’n groen fluweelkleed aan hul voete alles bedek, lê die historiese nedersetting wat in 1700 met 14 boere se vestiging in die Land van Waveren-kom ontstaan het."
|
|
Zuid-Afrika sterk vertegenwoordigd op Taste of Amsterdam
Ingrid Glorie, Elize Zorgman
Cultuur
"Tijdens de laatste dag van Taste of Amsterdam kon het massaal toegestroomde publiek genieten van uitgelezen dranken, verfijnde hapjes en zomerse temperaturen. Het Zuid-Afrikaanse paviljoen liet zien waar Zuid-Afrika goed in is: exquise gerechten, heerlijke wijnen en gastvrijheid."
|
|
Tong Tong Fair viert de Indische cultuur
Ingrid Glorie, Elize Zorgman
Cultuur
"Tot en met zondag 3 juni kun je op het Malieveld in Den Haag terecht voor de gezellige en bruisende Tong Tong Fair – volgens de organisatoren 'de grootste Indische happening ter wereld, waar Oost en West elkaar ontmoeten in een sfeer van vriendschap, gastvrijheid en inspiratie'."
|
|
De Volkskombuis, Stellenbosch
Paul Murray
Culinair
"As we left, while we gave it all a huge thumbs up for food, friendliness and venue, I could not help but think back to my Latin classes in the Ou Hoofgebou: 'O Tempora O Mores' (O the Times, O the Customs) – how things can change."
|
|
Heeft de neerlandistiek nog een toekomst?
Ingrid Glorie
Academisch
"Het gaat niet goed met de universitaire neerlandistiek in Nederland. Er is een heroriëntatie nodig, waarbij er een antwoord moet worden gevonden op tendensen als globalisering, digitalisering en de roep om meer maatschappelijke relevantie. Ondertussen gaat de neerlandistiek buiten Nederland gelukkig van kracht tot kracht."
|
|
Opperlandse overpeinzingen van een neerlandist
Yves T'Sjoen
Academisch
"Het Nederlands staat onder druk. Op school, aan de universiteit. De studie van het Nederlands kan alleen 'wervend' zijn indien ze wordt ondernomen met oog voor culturele diversiteit en meertaligheid, als deel van Global Studies en met een kritische kijk op de wereld, met aandacht voor maatschappelijke en culturele contexten vandaag."
|
Verengelsing en internasionalisering |
|
Ook als neerlandicus ben ik dol op internationalisering
Lotte Jensen
Academisch
"Kern van het probleem blijft zo dat internationalisering te smal wordt opgevat en gereduceerd wordt tot het overgaan op Engelstalig onderwijs. Internationalisering betekent ook: het erkennen van de meerwaarde van meertaligheid op bachelor- én masterniveau. Nederlands studeren in het buitenland en het aantrekken van buitenlandse studenten die hun kennis van de Nederlandse taal en cultuur willen vergroten, dat is net zo goed internationalisering."
|
|
Verengelsing en taalbeleid in het hoger onderwijs
Gijsbert Rutten
Taaldiscussie
"Tegelijk is de verengelsing van het hoger onderwijs uitgegroeid tot een centraal thema in de publieke opinie. Misschien komt er eindelijk ruimte voor een degelijk taalbeleid. Dan moeten we wel de argumenten goed op een rij hebben, en in ieder geval ook onderscheid maken tussen onderzoek en onderwijs."
|
|
Hoe divers is jouw universiteit?
Ingrid Glorie
Academisch
"Transformatie en dekolonisatie zijn kwesties die niet alleen aan Zuid-Afrikaanse universiteiten spelen, maar ook op soortgelijke instellingen in bijvoorbeeld Nederland, Vlaanderen en de Verenigde Staten. Dat werd nogmaals duidelijk uit een gesprek over diversiteit in het hoger onderwijs dat op 1 februari 2018 aan de Vrije Universiteit in Amsterdam plaatsvond."
|
|
Discutabele helden
Ingrid Glorie
Actueel
"Ook in Nederland en België is door de dood van George Floyd en de demonstraties tegen het racisme dat daaraan ten grondslag lag, de zogenaamde 'beeldenstorm' weer opgelaaid. Bijna iedereen heeft wel een mening over straatnamen en standbeelden die herinneren aan een problematisch nationaal verleden. Maar terwijl de discussie over het waarheen en waartoe van deze beelden en bordjes de gemoederen weer bezighoudt, en er ook daadwerkelijk hier en daar beelden in brand gestoken, onthoofd, ontsokkeld of met verf besmeurd worden, dreigt het meer fundamentele gesprek, over systemisch racisme, te worden overstemd."
|
|
Al hoe meer standbeelde kry die trekpas
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Dit lyk of Paul Kruger se dae op Kerkplein getel is. Dit is glo net ’n kwessie van tyd voordat dit, soos baie ander standbeelde uit die land se verlede, verskuif gaan word."
|
|
Wat na de beeldenstorm?
Herman Meulemans
Meningen
"De laatste weken zijn er al veel beelden, symbolen van een koloniaal of racistisch verleden, gesneuveld. In België wordt deze dagen het ene na het andere standbeeld van Koning Leopold II verwijderd, beklad of vernield."
|
|
Van standbeeld naar schandpaal?
Ingrid Glorie
Geschiedenis
"'De wereld heeft vuile handen gemaakt en we zijn daar de laatste jaren anders over gaan denken,' concludeert Van Dis. 'De stem van de gekoloniseerde wordt steeds duidelijker gehoord.'''
|
|
Het icoon als richtingwijzer
Ingrid Glorie
Academisch
"De beeldenstorm in Nederland staat niet alleen, maar maakt deel uit van een wereldwijde tendens. In Zuid-Afrika is de overheid al sinds begin jaren negentig bezig namen van plaatsen, straten en gebouwen die herinneren aan het koloniale en apartheidsverleden te vervangen."
|
|
Muchu gustu: Blank vs wit
Alfred Schaffer
Meningen
"Intussen kan ’n mens wel vasstel dat verskeie Nederlanders nog nie so ver is as die gedagte agter die titel van die digter Nathan Trantraal se nuwe boek nie: Wit issie ’n colour nie."
|
|
Het slavernijverleden is deel van het verleden van álle Amsterdammers
Ingrid Glorie
Literatuur
"Met De slavernij in Oost en West ligt er nu een wetenschappelijk onderbouwd, toegankelijk geschreven boek over het Amsterdamse slavernijverleden ... Het is immers de bedoeling dat 'alle' Amsterdammers plus geïnteresseerden van buiten de stad van de bevindingen kunnen kennisnemen."
|
|
Lebak heeft nu eigen Multatuli-museum
Ingrid Glorie
Literatuur
"Onder grote belangstelling is op zondag 10 februari in Rangkasbitung op het Indonesische eiland Java het Multatuli-museum geopend. De initiatiefnemers hopen hiermee niet alleen meer toeristen naar Lebak te lokken. Het museum moet ook het beeld van de koloniale geschiedenis bijstellen. Dat is volgens historicus Bonnie Triyana nog veel te 'zwart-wit'."
|
|
Stories van duskant die Kasteel
Elsabé Brits
Literatuur
"In die hartjie van Kaapstad lê van die interessantste stories oor die eerste plase, geboue en die mense wat daar geleef en gewerk het. Jy moet net weet waar om te kyk en ’n bietjie gaan kers opsteek by dié met kennis oor plekke soos die plase wat destyds agter die Kasteel was – waarvan een uiteindelik Distrik Ses geword het."
|
|
Oude meester kan onze tijd nog steeds iets leren
Ingrid Glorie
Literatuur
"Onlangs werd in het Zuid-Afrikahuis in Amsterdam het boek Koloniaal Kaapstad in 1751-1752 gepresenteerd, de uitgave van de brieven van twee bejaarde Kaapse dames aan hun nichtjes in de Republiek. Historicus Gerrit Schutte laat fijntjes zien hoe zo’n koloniale tekst door tegendraads lezen én ouderwets gedegen onderzoek opnieuw relevant gemaakt kan worden voor onze antikoloniale tijd."
|
|
Een interview met Dan Sleigh over Eilande
Tycho Maas, Dan Sleigh
Literatuur
"Literatuur en films lijken in toenemende mate de grens tussen feit en fictie te thematiseren. De roman Eilande (2002) (in 2005 vertaald als Stemmen uit zee) beschrijft de eerste jaren van de Hollandse nederzetting aan de Kaap."
|
|
Melinda Stuurman, fotograaf in verschillende werelden
Guido van den Berg, Melinda Stuurman
Zuid-Afrikahuis
"Het is waar dat de Cape Flats een negatieve connotatie hebben, maar het is ons leven, het is het leven dat wij kennen en het is niet zo dat er altijd geweld is." Melinda Stuurman is "journalist in residence" van Media24 en verblijft in het journalistenappartement van het Zuid-Afrikahuis. Het verblijf van Melinda leidde tot een tentoonstelling van foto’s over het dagelijkse leven in de Cape Flats.
|
|
Nuwe interkulturele bande word gesmee by SASNEV
Menán van Heerden, Izak de Vries
SASNEV
Op Saterdag 27 Julie 2019 het veertig Suid-Afrikaanse en Nederlandse leerders by SASNEV (Suid-Afrikaanse Sentrum vir Nederland en Vlaandere) in Pinelands, Kaapstad, byeengekom om interkulturele kennismaking en leer te vier. Die leerders het saam met Frazer Barry leer rymklets. Diana Ferrus het ook haar nuutste boek (Die vrede kom later) bekend gestel. ’n Beursskema vir leerders van die Hoërskool Groenberg (Grabouw) is ook bekendgestel, waarmee hulle in 2020 na Nederland kan reis vir internasionale uitruiling en leer.
|
|
Digkuns en die wyshede van water
Izak de Vries
Festivals
"Die Koninkryk van die Nederlande en ’n aantal Suid-Afrikaanse organisasies het in 2018 weer hande gevat om digkuns oor taalgrense heen aan te bied in Kaapstad. Onder die vaandel #cocreatePOETICA is 21 verskillende poësiegeleenthede tydens die jaarlikse Open Book Festival aangebied. Moeite is gedoen om veeltaligheid en kultuur onder die loep te neem."
|
|
Die Toyota US Woordfees se Nederlandse niggie
Maryke Roberts, Clifford Roberts, Menán van Heerden
Festivals
"Dit is altyd goed en gesond om jou kultuur deur ander mense se oë te sien en ’n vars perspektief te kry." – Saartjie Botha, direkteur: Toyota US Woordfees en WOW. Suid-Afrikaanse en buitelandse skrywers, sprekers en besoekers met ’n passie vir Afrikaans en Nederlands het aan die suidpunt van Afrika byeengekom vir die 21ste Toyota US Woordfees. Met meer as 1 200 aanbiedinge wat oor 10 dae aangebied is, was dit die grootste Woordfees nog.
|
|
Zuid-Afrika door Nederlandse ogen
Erik van den Bergh
Geschiedenis
"Waarom zou iemand zich druk maken over onrecht dat zich 9 654 kilometer verderop voltrekt? Waarom hebben duizenden Nederlanders zich jarenlang ingezet voor de bevrijdingsstrijd in Zuid-Afrika?"
|
|
Vlaams in die Karoo: ’n onderhoud met skrywer Miriam Van hee
Menán van Heerden, Miriam Van hee
Interviews
Bekroonde Vlaamse skrywers Rachida Lamrabet en Miriam Van hee was onlangs in Suid-Afrika vir hul Jakes Gerwel Stigting-skrywersresidensie by Paulet Huis in Somerset-Oos. Dit is die eerste keer dat daar so ’n samewerkingsooreenkoms tussen ’n literatuurhuis in België en ’n Suid-Afrikaanse organisasie gesluit word.
|
|
Frazer Barry: "Ik heb ervoor gekozen om Khoi te zijn"
Ingrid Glorie
Cultuur
"De komende maanden [2018] toert Frazer Barry, voorman van de Zuid-Afrikaanse band Tribal Echo, door Nederland. Samen met de Zuid-Afrikaanse actrice Bianca Flanders, de Nederlandse acteur Kees Scholten en de Nederlandse muzikant Jef Hofmeister maakt hij deel uit van de theatervoorstelling Krotoa – Eva van de Kaap. Aanleiding voor een gesprek over identiteit, taal en geschiedenis."
|
|
Nederlands in Zuid-Amerika
Menán van Heerden, Yves T'Sjoen
Academisch
"Suriname is een meertalig land, waar naast Surinaams-Nederlands ook Sranantongo, Spaans, Engels en vele andere inheemse talen worden gesproken. Het aandeel van de Nederlandstalige literatuur in dat meertalige palet is niet gering."
|
|
Die vier fases van kultuurskok
Azille Coetzee
Meningen
"’n Paar jaar gelede het ek Amsterdam toe getrek. Om te studeer, maar met die plan om permanent daar te bly. By die universiteit vertel hulle vir ons van die vier fases van kultuurskok."
|
|
Jongerenprojek Netwerk 2019
Mandie Ehlers
Zuid-Afrikahuis
"’n Groep van elf Suid-Afrikaanse studente en twee begeleiers het met oë vol verwagting op Brussel Lughawe geland. Vir baie van die studente was dit hul eerste kennismaking met die buiteland. In België het ons ondermeer Brussel, Leuven en Hasselt besoek. Ons eerste kennismaking van Nederland was in die pragtige stad Den Haag."
|
|
Leuven-studie-uitruil: ’n onderhoud met Sandri Smit
Marli van Eeden, Sandri Smit
Reizen
Talle Suid-Afrikaanse studente besoek jaarliks Duitsland of ander Europese lande soos Nederland en België as deel van studie-uitruilprogramme om meer oor die kultuur en leefwyse van die land te leer en hul horisonne te verbreed. Sandri Smit vertel vir Marli van Eeden meer oor haar studie-ervaring en avonture in België.
|
|
Een-maal-in-’n-leeftyd-geleentheid: Taalunie Zomercursus Nederlands
Monique Rabé
Academisch
"In Augustus 2019 het ’n groep van 120 internasionale studente van 30 lande bymekaargekom om vir twee weke lank die Taalunie Zomercursus Nederlands (TZN) by die Universiteit Gent in België by te woon. Die oogmerk van hierdie kursus is om aan studente wat Nederlands aan ’n universiteit in die buiteland studeer die geleentheid te bied om hulself te verdiep in die Nederlandse en Vlaamse taal, kultuur en beroep. Dit bied dit ook ’n besondere geleentheid om medestudente van oral oor die wêreld te leer ken, asook netwerke en vriendskappe te bou wat nooit andersins moontlik sou gewees het nie."
|
|
Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek se winterskool 2018
Dewald Koen
Meningen
"Vanaf 1 tot 7 Julie het studente verbonde aan agt Suid-Afrikaanse universiteite, asook die Universiteit van Namibië, in Port Elizabeth byeengekom vir vanjaar se winterskool. Altesaam 23 studente het die weeklange kursus in Nederlandse taalverwerwing asook Nederlandse en Vlaamse letterkunde gevolg."
|
|
Bezoek uit Bellville
Guido van den Berg
Reizen
"Op 1 oktober 2018 brachten vijftien scholieren van de Hoërskool Bellville een bezoek aan het Zuid-Afrikahuis in Amsterdam. De leerlingen en hun docenten maakten een uitgebreide reis door Nederland om zoveel mogelijk Nederlandse cultuur en geschiedenis op te snuiven."
|
|
Pedagoog Micha de Winter: "Betrek jongeren bij de samenleving."
Ingrid Glorie
Academisch
Een interview met de Nederlandse pedagoog Micha de Winter naar aanleiding van een artikel van Leentjie van Jaarsveld op LitNet Akademies, "'Help, ek is ’n skoolhoof in ’n afgeleë gemeenskap!' Uitdagings tot die skoolhoof se leierskap- en bestuurstyl". Elementen van zijn ideeën over de eigen verantwoordelijkheid van leerlingen, democratisch burgerschap en de plaats van een school in de lokale gemeenschap zijn universeel toepasbaar.
|
|
TransTaalKinderen
Ingrid Glorie
Taaldiscussie
"Op donderdag 21 november vond in de OBA, het hoofdgebouw van de openbare bibliotheken in Amsterdam, een bijeenkomst plaats rond zogenaamde 'TransTaalKinderen'. Het was de slotmanifestatie van een project van kunstenaarscollectief Moving Arts Project (MAP). Maandenlang trokken Diane Elshout, Janine Toussaint en Noud Verhave door de stad om onderzoek te doen naar en aandacht te vragen voor het lot van kinderen die voor hun ouders vertalen."
|
|
Die wáre "werklike stand" van die Suid-Afrikaanse nasie
Heindrich Wyngaard
Nuusvinke
"Die ekstase was tasbaar; die glimlagte breed. Die leiers en die land was in vuvuzelavervoering. Maar nou het die ballonne van pandemiebeheer wat in die atmosfeer vrygestel is, in die lug bo ons koppe gebars."
|
|
Suid-Afrika se skyndemokrasie
Hans Pienaar
Nuusvinke
"Om te steel is om ’n revolusionêre aanslag op die 'commanding heights' van die nieswart ekonomie uit te voer ... En eise vir verantwoordbaarheid maak jou ’n ondermyner en rugsteker, wat jou selfs jou lewe kan kos."
|
|
Zij waren erbij: David van Reybrouck bezoekt de laatste ooggetuigen van de Indonesische revolutie
Ingrid Glorie
Actueel
"Tien jaar na Congo presenteert de Vlaamse schrijver David van Reybrouck opnieuw een vuistdik boek over het einde van het koloniale tijdperk. Dit keer gaat het over 'ons' koloniale verleden: de relatie tussen Nederland en Indonesië, het voormalige Nederlands-Indië. Van Reybrouck benadert het onderwerp met de onbevangen blik van een buitenstaander. Zijn eindoordeel liegt er niet om."
|
|
Skole: Nederlandse ouers “staan op omvallen”
Izak de Vries
Meningen
"Dit wil voorkom of ’n klein bietjie VOC-DNS steeds skuil in die regerings van Nederland én Suid-Afrika. Ons mag verskillende tale praat, maar soms klink die kommunikasie van die onderskeie regerings aan die burgery maar baie dieselfde."
|
|
Karoobrokkies, ’n literêre reis
Willie Burger
Literatuur
"Literatuur se vermoë om ’n mens se belewenis van ’n bepaalde ruimte te kleur het ek tydens sestien dae se reis deur die Karoo herhaaldelik ervaar."
|
|
Persbericht: Marleen Dekker nieuwe directeur Afrika-Studiecentrum
Voertaal
Academisch
Professor Marleen Dekker is benoemd tot directeur van het Afrika-Studiecentrum van de Universiteit Leiden. Ze begint op 1 april en is benoemd voor een periode van vier jaar. Ze volgt professor Jan-Bart Gewald op, die zijn werk als hoogleraar Geschiedenis van Afrika en onderzoeker aan het ASCL voortzet.
|
|
Laaste pogings om onteiening sonder vergoeding te stop
Jean Oosthuizen
In het nieuws
"Die wetsontwerp is in Oktober 2020 gepubliseer en aan die parlement en die relevante komitees voorgelê om die grondwetlikheid en mandate daarvan te bespreek. Die publiek kon kommentaar oor die wetsontwerp indien tot die oorspronklike sperdatum van 10 Februarie vanjaar, wat intussen verleng is tot 28 Februarie."
|
|
Zuma en Malema hou ’n Nkandla-teepartytjie
Jean Oosthuizen
In het nieuws
Netwerk24 berig dat Julius Malema en EFF-afgevaardigdes in ’n helikopter by oudpres Jacob Zuma se Nkandla-woning in die noorde van KwaZulu-Natal aangeland het.
|
Contact
voertaal@voertaal.nu
+27 (0) 21 886 5169
|
© 2021 LitNet. Alle rechten voorbehouden | All rights reserved
|
|